Rối loạn thần kinh thực vật có chữa được không? – Chuyên gia giải đáp

Rối loạn thần kinh thực vật gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như sức khỏe của người bệnh. Vì thế nhiều người thắc mắc không biết rối loạn thần kinh thực vật có chữa được không? Để giải đáp vấn đề này, Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan – Nguyên trưởng khoa khám bệnh bệnh viện YHCT Trung ương sẽ tư vấn với những thông tin chi tiết sau.

Rối loạn thần kinh thực vật có chữa được không?

Rối loạn thần kinh thực vật (có tên tiếng Anh là Autonomic Nervous System Disorders) ảnh hưởng đến chức năng tự động của các cơ quan cơ thể như nhịp tim, huyết áp, tiêu hóa. Đây chính là tình trạng hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm bị mất cân bằng. Thực tế, tình trạng thần kinh thực vật bị rối loạn không gây thương tổn nào cho người bệnh. Điều này dẫn đến việc khó chẩn đoán nên cũng tác động không nhỏ đến việc điều trị.

Rối loạn thần kinh thực vật có thể chữa khỏi nếu tìm ra đúng nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nếu không tìm ra được nguyên nhân việc điều trị dứt điểm rất khó. Theo đó, bệnh rối loạn thần kinh thực vật có rất nhiều nguyên nhân như:

• Mắc bệnh tự miễn (Lupus ban đỏ, hội chứng Sjogren)
• Bị tấn công hệ miễn dịch như bệnh nhân ung thư
• Tổn thương dây thần kih do phẫu thuật vùng cổ, xạ trị
• Tuổi tác
• Mắc các bệnh lý như đái tháo đường, bệnh truyền nhiễm…

Việc điều trị chủ yếu sẽ tạo sự cân bằng trở lại giữa hai hệ thống giao cảm và phó giao cảm. Nếu ở mức độ nhẹ, có thể sử dụng các biện pháp an thần, bổ sung vitamin C, B, điều chỉnh tâm lý và chế độ sinh hoạt. Bác sĩ cũng dựa trên các triệu chứng để điều trị, nhận định và loại trừ các khả năng để đưa ra phác đồ thích hợp.

Thời gian điều trị rối loạn thần kinh thực vật còn phụ thuộc vào chính chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi, ăn uống, luyện tập của người bệnh. Do đó, nếu người bệnh tuân thủ đúng liệu trình điều trị và có chế độ chăm sóc, ăn uống, sinh hoạt tốt thì có thể loại bỏ được rối loạn thần kinh thực vật.

Cách điều trị rối loạn thần kinh thực vật

Điều trị rối loạn thần kinh thực vật hiện nay chủ là dùng thuốc Tây, thuốc đông y và thay đổi lối sống. Cụ thể như sau:

1. Thuốc Tây trị rối loạn thần kinh thực vật

Căn cứ vào từng triệu chứng của rối loạn thần kinh thực vật mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp. Có thể kể đến như:

•       Thuốc chống trầm cảm, an thần, bình thần như stablon, Diazepam amitriptylin, nhóm SSRI, thuốc tăng tuần hoàn não Ginkgo Biloba…
•       Thuốc điều trị mất ngủ như seduxen, elenium, stilnox…
•       Thuốc điều trị chứng lo âu, ổn định nhịp tim,…
•       Các loại thuốc canxi, thuốc vitamin nhóm B, thuốc đau đầu…
•       Nhóm thuốc điều trị rối loạn tiêu hóa, thuốc điều trị rối loạn hệ tiết niệu, sinh dục…

Tùy từng triệu chứng mà người bệnh mắc phải, bác sĩ sẽ chỉ định và kê các loại thuốc phù hợp.

Ưu điểm: Thuốc Tây sẽ giảm nhanh các triệu chứng của bệnh. Vì vậy, chỉ sau vài lần sử dụng, người bệnh sẽ cảm thấy dễ chịu, thoải mái hơn rất nhiều.

Nhược điểm: Thuốc Tây nếu dùng lâu dài sẽ gây nhờn thuốc. Do đó, việc điều trị vào các lần sau sẽ không cho hiệu quả như ý muốn. Ngoài ra, thuốc Tây có thể gây suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng không tốt đến chức năng của đường tiêu hóa, gan, thận…

2. Đông y chữa rối loạn thần kinh thực vật

Đông y gọi chứng rối loạn thần kinh thực vật là chứng Tâm Quý, Chinh Xung, Hung Tý và được chia làm 4 thể (Khí âm lưỡng hư, Âm hư hỏa vượng, Tâm tỳ đều hư, Tỳ thận dương hư). Mỗi thể bệnh sẽ có bài thuốc, vị thuốc điều trị phù hợp. Một số bài thuốc được áp dụng hiện nay có thể tham khảo như: 

• Điều tâm thang
• Điều luật hoàn
• Nhị sâm mạch đông thang
• Điều hòa âm dương
• Chính luật thang
• Cam thảo trạch tả thang
• Định tâm an thần thang

….

Ưu điểm: Các thảo dược lành tính giúp điều trị tận căn nguyên gây bệnh mà không gặp tác dụng phụ. Hiệu quả lâu dài.

Nhược điểm: Thời gian điều trị lâu dài.

3. Thay đổi lối sống

Ngoài việc sử dụng thuốc để điều trị rối loạn thần kinh thực vật, bạn cần thay đổi lối sống để mang đến hiệu quả cao nhất. Cụ thể như sau:

• Người bệnh nên sống tích cực, suy nghĩ lạc quan và luôn giữ một tinh thần vui vẻ, thoải mái.
• Tránh xa các loại chất kích thích, đồ uống có gas, có cồn, bỏ thuốc lá, cà phê, trà đặc, thuốc lào…
• Hạn chế các thực phẩm nhiều dầu mỡ, nhiều đường, giảm lượng muối trong chế biến thức ăn…
• Nên tích cực ăn nhiều rau xanh, trái cây, bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, thực phẩm giàu axit béo omega 3, thực phẩm giàu chất xơ…
• Nên duy trì ngủ đúng giờ, đúng giấc và xây dựng kế hoạch làm việc khoa học để giảm áp lực.
• Lựa chọn các bài tập để cải thiện triệu chứng rối loạn thần kinh thực vật như yoga, thiền, các bài tập thể thao, bài tập hít thở…

Rối loạn thần kinh thực vật có chữa được không đã được giải đáp trên đây. Thông thường nếu điều trị tích cực, đúng liệu trình và có chế độ ăn uống, sinh hoạt, lối sống khoa học thì sau 2 – 3 năm có thể loại bỏ được tình trạng thần kinh thực vật bị rối loạn.