Triệu chứng viêm phế quản cấp ở trẻ em và cách điều trị

Viêm phế quản cấp ở trẻ em thường phổ biến hơn người người lớn. Bệnh có thể kích thích hệ thống hô hấp và phổi khiến trẻ bị ho, khó thở và làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý liên quan khác.

Viêm phế quản cấp ở trẻ em là bệnh gì?

Viêm phế quản là một bệnh nhiễm trùng hoặc viêm niêm mạc ống phế quản. Bệnh thường phổ biến ở trẻ em gây tắc nghẽn đường dẫn khí đến khí quản và phổi. Viêm phế quản được chia thành viêm phế quản cấp tính và mạn tính.

Ở trẻ em, viêm phế quản cấp tính thường diễn ra khác nhanh chóng và dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng. Bệnh có thể kéo dài dưới 10 ngày hoặc liên tục trong 2 đến 3 tuần.

Tình trạng viêm phế quản cấp tính ở trẻ em có thể liên quan đến việc nhiễm virus, vi khuẩn hoặc do một số tác nhân tương tự gây ra. Bệnh thường xảy ra sau một đợt cảm lạnh thông thường hoặc một số bệnh đường hô hấp như:

• Trẻ bị viêm xoang, dị ứng hoặc viêm Amidan có thể làm tăng nguy cơ viêm phế quản cấp tính.
• Thường xuyên tiếp xúc với bụi, chất gây dị ứng, khói công nghiệp, khói thuốc lá. Tình trạng này có thể dẫn đến hen suyễn và làm tăng khả năng mắc bệnh viêm phế quản cấp tính.
• Trẻ em có hệ thống miễn dịch suy yếu hoặc có các khối u nang thường dễ bị nhiễm trùng thứ cấp và dẫn đến viêm phế quản.
• Ngoài ra, trẻ em sinh non, không được tiêm các loại vắc – xin cúm, viêm phổi và ho gà cũng có nguy cơ mắc bệnh viêm phế quản cao.

Triệu chứng viêm phế quản cấp ở trẻ em

Cả trẻ em và người trưởng thành đều có khả năng bị viêm phế quản cấp tính. Các triệu chứng ở trẻ em thường tương tự như ở người lớn. Tuy nhiên, trẻ có thể dễ bị nôn trớ hoặc nôn khan khi ho.

Các triệu chứng viêm phế quản cấp ở trẻ em phổ biến bao gồm:

1. Dấu hiệu nhận biết phổ biến

Các dấu hiệu đầu tiên và phổ biến của viêm phế quản cấp có thể tương tư như cảm lạnh hoặc cúm, như:

• Sổ mũi (chảy nước mũi)
• Đau họng
• Mệt mỏi
• Hắt xì nhiều lần
• Khò khè, khó thở
• Dễ cảm thấy lạnh
• Đau nhức cơ bắp
• Sốt từ 37.7 độ C đến dưới 38 độ C

Sau các dấu hiệu nhiễm trùng ban đầu, trẻ có thể bắt đầu bị ho. Ho là triệu chứng đặc trưng khi bị viêm phế quản. Cơn ho ban đầu thường là ho khan sau đó ho kèm theo việc sản xuất chất nhầy. Tình trạng ho có thể kéo dài nhiều tuần sau khi viêm phế quản được điều trị.

Ngoài ra, chất nhầy cổ họng khi bị viêm phế quản cấp có thể có màu trắng. Sau một vài ngày, chất nhầy sẽ chuyển dần sang màu xanh lá cây nhạt. Đây là dấu hiệu hệ thống miễn dịch bắt đầu hoạt động để chống lại vi khuẩn.

2. Các triệu chứng nghiêm trọng

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, viêm phế quản cấp ở trẻ em có thể dẫn đến một số triệu chứng như:

• Giảm cân mà không rõ lý do
• Ho nghiêm trọng, kéo dài hơn 10 ngày
• Khó thở
• Đau ngực
• Sốt trên 38 độ C
• Có máu trong chất nhầy cổ họng
• Mất nước
• Chán ăn hoặc ăn mất ngon

Nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng, hãy đưa trẻ đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Viêm phế quản cấp ở trẻ em có nguy hiểm không?

Trong trường hợp cấp tính, viêm phế quản thường không quá nguy hiểm và có thể tự cải hiện. Tuy nhiên, viêm phế quản cấp ở trẻ em có xu hướng nghiêm trọng hơn ở người lớn. Điều này góp phần ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ và tăng một số rủi ro như:

• Tăng khả năng phơi nhiễm với các loại virus khác.
• Dễ mắc bệnh hen suyễn, dị ứng.
• Gây ra tình trạng viêm xoang mạn tính.
• Khiến các túi khí nhỏ bên trong phổi chứa đầy chất nhầy và gây ảnh hưởng đến phổi.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, viêm phế quản ở trẻ em có thể lan đến phổi và gây viêm phổi. Trẻ sinh thiếu tháng, có tiền sử bệnh phổi hoặc có vấn đề hô hấp có nguy cơ viêm phổi cao hơn các trường hợp khác.

Ngoài ra, viêm phế quản cấp tính là tình trạng truyền nhiễm. Nhiễm trùng có thể lây lan sang người khác khi trẻ ho, hắt hơi hoặc cười nói. Do đó, nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng viêm phế quản cấp tính, hãy đưa bé đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Biện pháp điều trị viêm phế quản cấp ở trẻ em

Hầu hết các trường hợp, viêm phế quản cấp tính ở trẻ em có thể được chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, trong các trường hợp nghiêm trọng, bé có thể cần được điều trị y tế để tránh những rủi ro đáng tiếc.

1. Biện pháp chăm sóc tại nhà

Nếu các dấu hiệu viêm phế quản cấp không quá nghiêm trọng, trẻ có thể được chăm sóc tại nhà bằng các biện pháp như:

• Cho trẻ nghỉ ngơi nhiều để hồi phục cơ thể và chống lại các vấn đề nhiễm trùng.
• Làm sạch chất nhầy từ mũi của bé để giúp bé dễ thở hơn. Cha mẹ có thể trao đổi với bác sĩ về một số dụng cụ và cách hút chất nhầy từ mũi bé.
• Cho bé uống nhiều nước, chất lỏng để làm chất nhầy. Điều này giúp trẻ dễ chịu hơn khi ho và thở.
• Dùng một lượng vừa phải mật ong nguyên chất có thể làm dịu cổ họng và kháng virus, vi khuẩn. Tuy nhiên, không được sử dụng mật ong cho trẻ em dưới 2 tuổi.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm không khí để giúp mũi và ngực dễ chịu hơn khi thở.
• Không hút thuốc hoặc không cho người khác hút thuốc ở xung quanh trẻ. Kể cả những người vừa hút thuốc cũng cần được cách ly khỏi trẻ bị viêm phế quản. Nicotin và các chất khác có trong thuốc lá có thể gây tổn thương phổi và hệ thống hô hấp của trẻ.

Trong hầu hết trường hợp, các biện pháp này có thể làm giảm các triệu chứng viêm phế quản cấp tính ở trẻ. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc trẻ có dấu hiệu khò khè, khó thở hãy trao đổi với bác sĩ về các biện pháp y tế.

2. Điều trị y viêm phế quản cấp ở trẻ em

Một số loại thuốc thường được chỉ định để điều trị viêm phế quản cấp tính ở trẻ em như:

• Thuốc chống viêm không chứa Steroid:

Các loại thuốc phổ biến như Ibuprofen có thể giảm sưng, viêm, đau và cải thiện tình trạng sốt. Tuy nhiên, thuốc có thể gây xuất huyết dạ dày và một số vấn đề ở thận. Do đó, hãy trao đổi với bác sĩ về độ an toàn khi sử dụng cho trẻ em.

Ngoài ra, không dùng thuốc cho trẻ em dưới 6 tháng tuổi mà không có sự chỉ định, giám sát của bác sĩ chuyên môn.

• Acetaminophen:

Acetaminophen là thuốc hạ sốt và giảm đau mà không cần toa thuốc của bác sĩ. Tuy nhiên, trao đổi với bác sĩ về liều lượng và rủi ro khi sử dụng thuốc cho trẻ em.

Acetaminophen có thể gây tổn thương gan nếu sử dụng không đúng cách. Do đó không sử dụng thuốc khi không có sự đồng ý của bác sĩ nhi khoa.

• Thuốc ho:

Thuốc ho có thể làm loãng chất nhầy trao phổi của trẻ và giảm khó chịu khi ho.

Không dùng thuốc ho hoặc thuốc đặc trị cảm cho trẻ em dưới 6 tuổi. Trao đổi với bác sĩ nhi khoa về các rủi ro và lợi ích khi sử dụng thuốc ho điều trị viêm phế quản ở trẻ em.

• Ống hít đặc trị viêm phế quản:

Bác sĩ có thể kê thuốc điều trị dưới dạng ống hít để trẻ hít vào phổi. Ống hít được cho là có thể giúp bé dễ thở hơn và cải thiện tình trạng ho.

Tuy nhiên, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ về hướng dẫn sử dụng và liều lượng dùng an toàn cho trẻ em.

Viêm phế quản cấp tính thường là do virus gây ra. Do đó, trong hầu hết các trường hợp viêm phế quản cấp tính không được điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên, viêm phế quản cấp tính có nguy cơ viêm phổi cao. Vì vậy, đôi khi bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh trong mùa lạnh và cúm để ngăn ngừa biến chứng viêm phổi.

Biện pháp ngăn ngừa viêm phế quản cấp ở trẻ em

Không có biện pháp cụ thể để ngăn ngừa viêm phế quản cấp tính. Tuy nhiên, bạn có thể giảm rủi ro bằng cách thực hiện một số lời khuyên như:

• Tránh để bé chạm miệng, mũi hoặc mắt với người xung quanh, đặc biệt là bệnh nhân viêm phế quản.
• Không dùng chung thức ăn, nước uống hoặc dụng cụ ăn uống với trẻ. Trẻ em có hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiên, do đó rất dễ bị vi khuẩn tấn công.
• Rửa tay cho bé bằng xà phòng diệt khuẩn. Hướng dẫn trẻ cách giữ vệ sinh cá nhân, đặc biệt là trong mùa lạnh.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, khoa học, đầy đủ các chất.
• Cho trẻ tiêm vắc – xin cúm, viêm phổi và ho gà.

Viêm phế quản cấp tính ở trẻ em thường được cải thiện sau 2 – 3 tuần. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tránh các rủi ro, cha mẹ nên trao đổi với bác sĩ về các biện pháp điều trị phù hợp.