Bệnh viêm tai – Phân biệt các dạng viêm tai thường gặp

Bệnh viêm tai là một tình trạng phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Viêm tai thường có thể tự khỏi mà không cần điều trị y tế. Ít khi bệnh viêm tai gây biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.

Bệnh viêm tai là gì?

Bệnh viêm tai hay còn gọi là nhiễm trùng tai xảy ra khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào các bộ phận của tai. Viêm tai có thể gây đau đớn và tích tụ ở chất lỏng hoặc dịch ở tai.

Viêm tai có thể là cấp tính hoặc mạn tính.

• Viêm tai cấp tính thường xảy ra trong một thời gian ngắn, có thể gây đau đớn nhưng hiếm khi ảnh hưởng đến thính giác của người bệnh.
• Viêm tai mạn tính thường tái đi tái lại nhiều lần và có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho tai giữa và tai trong.

Xem thêm: Các biến chứng của bệnh viêm tai giữa bạn cần biết

Các bệnh viêm tai thường gặp và dấu hiệu nhận biết

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết cần phụ thuộc vào loại viêm tai mà người bệnh mắc phải. Có 3 loại viêm tai cơ bản là: Viêm tai giữa, viêm tai ngoài và viêm tai trong.

1. Viêm tai giữa

Bệnh viêm tai giữa hay còn gọi là nhiễm trùng tai giữa – là loại viêm tai phổ biến nhất. Đây là bệnh nhiễm trùng khoang phía sau của màng nhĩ, được kết nối với cổ họng bằng ống tụy Eustachian.

Thông thường đây là khoang chứ đầy không khí. Khi bạn bị cảm lạnh hoặc các tình trạng tương tự thì khoang này trở thành nơi chứa chất nhầy. Chất nhầy này tích tụ, bị nhiễm khuẩn sẽ gây ra bệnh viêm tai giữa.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh viêm tai giữa bao gồm:

• Đau bên trong tai
• Thính giác có vấn đề
• Nhiệt độ cơ thể tăng cao
• Có máu, dịch vàng hoặc mủ chảy ra từ tai

Trong một số trường hợp, các dấu hiệu có thể tự khỏi sau vài ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu một người bị đau tai nghiễm trọng hoặc nếu các đau kéo dài trong nhiều ngày, hãy đến bệnh viện gặp bác sĩ ngay lập tức. Đôi khi đau tai là dấu hiệu của một số tình trạng y tế khẩn cấp khác.

2. Viêm tai ngoài

Viêm tai ngoài là tình trạng viêm ở phần bên ngoài của ống tai, không ảnh hưởng đến màng nhĩ. Hầu hết các trường hợp viêm tai thường là do vi khuẩn gây ra.

Các dấu hiệu viêm tai ngoài có thể bao gồm:

• Ngứa tai hoặc có cảm giác bị kích thích ở tai trong và xung quanh tai
• Thính giác bị ảnh hưởng
• Có chất dịch rò rỉ ra ở tai
• Nghe được âm thanh trong tai hoặc ù tai
• Da bên trong và xung quanh tai có vảy
• Đau tai, đặc biệt là khi kéo, di chuyển hoặc chạm vào tai
• Xuất hiện hạch ở tai to và sưng đau. Điều này thường chỉ được phát hiện trong quá trình kiểm tra tình trạng của tai.
• Sốt nhẹ, tuy nhiên điều này thường không phổ biến

Các triệu chứng viêm tai ngoài thường chỉ xuất hiện ở một bên tai. Mặc dù vẫn có trường hợp cả hai tai đều bị tổn thương. Thời gian kéo dài của các triệu chứng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu các dấu hiệu kéo dài hơn 1 tuần hoặc có dấu hiệu nguy hiểm, hãy gọi cho bác sĩ.

Gợi ý: 

3. Viêm tai trong

Viêm tai trong thường là do virus gây ra. Bệnh thường xảy ra cùng lúc hoặc sau khi khỏi các bệnh do virus chẳng hạn như cảm lạnh, cúm, viêm họng,…

Dấu hiệu của bệnh viêm tai trong bao gồm:

• Chóng mặt hoặc cảm thấy môi trường xung quanh đang di chuyển, xoay tròn
• Buồn nôn
• Mất thính lực nhẹ
• Đau tai
• Nhức đầu
• Ù tai
• Giảm thị lực

Các triệu chứng có thể nghiêm trọng hơn nếu viêm tai trong ảnh hưởng đến các dây thần kinh, đặc biệt là dây thần kinh tiền đình. Do đó, nếu bạn xuất hiện các dấu hiệu trên, hãy đến bệnh viện để được kiểm tra và có biện pháp điều trị hợp lý.

Nguyên nhân gây bệnh viêm tai

Viêm tai (tai trong, tai giữa, tai ngoài) thường được gây ra bởi nhiễm khuẩn hoặc virus. Ngoài ra, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mặc bệnh viêm tai, bao gồm:

• Các chất trong tai bao gồm nước hoặc các chất khác có thể gây nhiễm trùng, kích ứng da và hình thành nên các bệnh viêm tai.
• Thời tiết ấm áp là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn ở tai phát triển.
• Có các vấn đề về da như da bị dị ứng hoặc bệnh chàm,… có thể làm tăng nguy cơ viêm tai ngoài xuất huyết.
• Đôi khi viêm tai giữa có thể gây ứ động một số chất dịch ở tai ngoài. Từ đó hình thành các mảng bám và gây ra bệnh viêm tai ngoài.
• Trong hầu hết các trường hợp, nhiễm trùng tai trong là do virus gây ra. Tuy nhiên đôi khi bệnh sởi, quai bị và viêm tuyến tiền liệt cũng có thể gây viêm tai trong. Mặc dù trường hợp này hiếm khi xảy ra.

Tham khảo thêm: 

Chẩn đoán bệnh viêm tai

Để chẩn đoán bệnh viêm tai, bác sĩ thường dựa trên các triệu chứng và việc kiểm tra sức khỏe thực thể. Sau đó bác sĩ sẽ tiến hành sử dụng ống soi tai để kiểm tra:

• Tình trạng bên trong tai, có xuất hiện mủ, chất dịch hay không.
• Tình trạng dịch ở tai giữa.
• Màng nhĩ có bị thủng, phình ra hoặc rách hay không.
• Đôi khi bác sĩ có thể lấy một số chất lỏng trong tai để kiểm tra và xác định các loại vi khuẩn có gây hại hay không.
• Cuối cùng bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh tiến hành kiểm tra thính giác.

Điều trị bệnh viêm tai

Trong hầu hết các trường hợp, bệnh viêm tai sẽ khỏi trong vòng một tuần nếu được chăm sóc đúng đắn. Mặc khác nếu các dấu hiệu trở nên nghiêm trọng, hãy liên lạc với bác sĩ điều trị ngay lập tức. 

Các phương điều trị bệnh viêm tai phổ biến bao gồm:

• Chườm nóng vào tai bị bị tổn thương.
• Sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn. Ở người trên 16 tuổi có thể sử dụng thuốc Paracetamol và Ibuprofen như một loại thuốc giảm đau.
• Sử dụng thuốc nhỏ tai theo toa hoặc không kê đơn để giảm đau.
• Sử dụng thuốc thông mũi như Pseudoephedrine để hỗ trợ các triệu chứng ở mũi như nghẹt mũi, khó thở.
• Nếu các dấu hiệu và triệu chứng trở nên nghiêm trọng bác sĩ có thể đề nghị bạn sử dụng thuốc kháng sinh. Thuốc thường được chỉ định cho trường hợp nhiễm trùng tai mạn tính hoặc khi các biện pháp khác không có hiệu quả điều trị.
• Đôi khi phẫu thuật có thể được tiến hành nếu bệnh không được cải thiện bằng các liệu pháp y tế thông thường. Bác sĩ sẽ đặt một ống tai vào tai trong để các chất dịch chảy ra hoàn toàn.

Cách phòng ngừa bệnh viêm tai

Mặc dù không phải lúc nào cũng có thể ngăn ngừa bệnh viêm tai vì chúng thường xảy ra cũng lúc với cảm lạnh hoặc cúm. Tuy nhiên, ở trẻ em và trẻ sơ sinh chúng ta có thể phòng chống bệnh viêm tai bằng cách:

• Không để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá
• Tiêm chủng đầy đủ
• Không nên hoặc hạn chế sử dụng núm vú giả. Đặc biệt là đối với trẻ trên 6 tháng tuổi. 

Nguy cơ viêm tai ngoài có thể được hạn chế bằng cách thực hiện các bước sau:

• Tránh đặt ngón tay hoặc các đồ vật khác vào tai.
• Sử dụng nút tai khi bơi 
• Hạn chế việc để nước vào tai khi tắm hoặc khi tiếp xúc với nước.

Viêm tai có thể không phải là một tình trạng nguy hiểm. Tuy nhiên, viêm tai cần được điều trị kịp lúc để tránh ảnh hưởng đến thính giác của người bệnh. Trước khi tiến hành các liệu pháp điều trị, hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa.

Bài viết liên quan: 

• Bệnh viêm tai giữa có tự khỏi không? Bác sĩ giải đáp 
• Viêm tai giữa mạn tính ở trẻ em: Nguyên nhân và cách điều trị