Chàm thể tạng là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Chàm thể tạng là bệnh về da thường gặp, tiến triển theo từng đợt. Bệnh gây ra các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu trên da. Hiện nay, các phương pháp điều trị chỉ nhằm mục đích ức chế triệu chứng mà chưa thể chữa dứt điểm được bệnh.

Chàm thể tạng là gì?

Theo Center for health reprting, chàm thể tạng là một bệnh về da do cơ địa phổ biến, gây khô da, tróc vảy và ngứa. Nó còn được gọi là viêm da thể tạng, viêm da cơ địa. Bệnh thường tái phát, có thể bắt gặp ở bất cứ độ tuổi nào. Tuy nhiên, trẻ nhỏ là đối tượng dễ mắc bệnh nhất.

Chàm thể tạng được chia làm hai giai đoạn: Giai đoạn nhũ nhi và giai đoạn thời niên thiếu. Đối với giai đoạn nhũ nhi, bệnh thường xuất hiện ở trẻ khoảng 3 tháng tuổi. Lúc này, nếu không điều trị đúng cách thì bệnh sẽ tiến triển âm thầm. Đến khi trẻ đã lớn, bệnh có thể bùng phát và gây ra những triệu chứng mãn tính rất khó khắc phục.

Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết chàm thể tạng

Bạn cần nắm được nguyên nhân gây bệnh cũng như các dấu hiệu nhận biết để thuận tiện cho việc phát hiện và điều trị.

1. Nguyên nhân

Cho đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được cụ thể nguyên nhân chính gây ra bệnh lý này. Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố được cho là tạo cơ hội cho bệnh khởi phát:

• Dị ứng: Đây chính là phản ứng thái quá của hệ miễn dịch khi bị tác động bởi những tác nhân bên ngoài. Điều này đã tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn vi nấm xâm nhập và gây ra các bệnh lý về da, một trong số đó là bệnh chàm thể tạng.
• Di truyền: Nghiên cứu cho thấy rằng, nếu trong gia đình có bố mẹ mắc bệnh thì trẻ sinh ra có đến hơn 75% nguy cơ bị chàm thể tạng. Ngoài ra, khi người thân trong gia đình mắc các bệnh như chàm, hen suyễn, viêm mũi dị ứng… thì bạn cũng sẽ có nguy cơ bị chàm thể tạng cao hơn bình thường.
• Môi trường sống: Nhiệt độ thấp, môi trường ô nhiễm hay có chứa nhiều yếu tố dị nguyên cũng sẽ tạo cơ hội cho bệnh khởi phát.
• Giới tính: Các thống kê cho thấy rằng, phụ nữ thường có nguy cơ mắc phải bệnh lý này cao hơn nhiều so với nam giới.

Ngoài ra, triệu chứng của bệnh có thể sẽ nặng nề hơn khi bị các yếu tố dưới đây kích hoạt:

• Da khô do tắm lâu với nước nóng hay không được chăm sóc đúng cách.
• Khí hậu: Quá nóng hoặc lạnh, hanh khô
• Ăn thực phẩm dễ gây dị ứng.
• Tiếp xúc với các chất kích ứng mạnh: bột giặt, xà bông, thuốc tẩy rửa…
• Thay đổi nội tiết
• Sang chấn tâm lí
• Vấn đề nhiễm trùng

2. Triệu chứng

Khi mắc bệnh chàm thể tạng, một số triệu chứng dưới đây có thể sẽ xuất hiện:

• Phát ban đỏ trên da
• Có thể xuất hiện mụn nước li ti
• Bề mặt da thường khô ráp, sần sùi
• Vùng da bị bệnh sẽ ngứa rát, khó chịu
• Da bị bong vảy nhẹ

Triệu chứng có thể xuất hiện ở bất cứ vùng da nào trên cơ thể. Tuy nhiên da mặt hay tay chân là những vùng da dễ bị bệnh nhất. Và tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu bạn gãi hay chà xát trên da. Đặc biệt, bệnh có một số dấu hiệu khác nhau tùy lứa tuổi mắc bệnh: 

• Chàm thể tạng ở trẻ sơ sinh: Xuất hiện một cách đột ngột ở trẻ từ 2-3 tháng tuổi. Vùng da bị ảnh hưởng chính là đầu và mặt, gây khô da, tróc vảy, nổi mụn nước chảy dịch và ngừa. Điều này có thể làm trẻ khó ngủ, nhiễm trùng da.
• Chàm thể tạng ở trẻ em: Từ 2 tuổi đến dậy thì. Thường xuất hiện ở các nếp gấp của cơ thể như khuỷu tay, chân, cổ, mắt cá hay mông… gây tróc vảy và ngứa. Bệnh để lâu gây sần sùi da, da dày lên, xuất hiện các nốt sần và ngứa nhiều.
• Chàm thể tạng ở người lớn: Hiếm khi xuất hiện, chủ yếu tiến triển ở những trường hợp mắc bệnh từ bé. Dấu hiệu chàm thể tạng ở người lớn có nhiều khác biệt, xuất hiện chủ yếu ở gáy, cổ, măt, khuỷu tay và đầu gối. Chúng làm khô da, tróc vảy nhiều, tái phát liên tục và gây ngứa, làm da sậm màu hơn bình thường. Nếu gãi nhiều có thể nhiễm trùng da. 

Khi nhận thấy những triệu chứng bất thường xuất hiện, bạn cần chủ động thăm khám. Bác sĩ sẽ đưa ra chẩn đoán cùng sự can thiệp đúng cách, kịp thời.

Cách điều trị bệnh chàm thể tạng

Trước khi đưa ra phác đồ điều trị, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán để xác định rõ nguyên nhân và mức độ bệnh. Mục đích của việc điều trị đó là ức chế diễn tiến của bệnh và khắc phục các triệu chứng. Bởi hiện tại, chưa có biện pháp nào khắc phục triệt để bệnh lý này.

1. Dưỡng ẩm da

Dưỡng ẩm da là yếu tố rất quan trọng trong điều trị bệnh chàm thể tạng. Việc giữ cho da ở trạng thái tốt nhất sẽ giúp cho bệnh không lan rộng và chuyển biến xấu đi.

Việc dưỡng ẩm cho da còn giúp cải thiện các triệu chứng khô ráp hay bong tróc da. Từ đó cũng sẽ khiến cho một số vấn đề như đỏ rát hay ngứa có xu hướng thuyên giảm.

Bạn có thể dưỡng ẩm da bằng cách sử dụng các loại kem theo chỉ định của bác sĩ. Nên dùng kem sau khi tắm khoảng 3 phút để da có thể hấp thu dưỡng chất từ kem tốt nhất. Nếu không may bị kích ứng với các sản phẩm dưỡng ẩm da, bạn cần báo ngay cho bác sĩ để có hướng khắc phục.

2. Dùng thuốc steroids điều trị chàm thể tạng tại chỗ

Nhóm thuốc này thường sẽ được bác sĩ chỉ định khi các sản phẩm dưỡng ẩm và làm mềm gia không đáp ứng được triệu chứng bệnh. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng bệnh để kê toa loại thuốc steroids phù hợp với bạn.

Bạn cần hết sức cẩn trọng khi điều trị bệnh chàm thể tạng bằng thuốc steroids. Bởi nếu dùng liều cao kéo dài sẽ rất dễ gặp phải các tác dụng không mong muốn.

3. Sử dụng thuốc chống dị ứng

Trong những trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể chỉ định nhóm thuốc này để khắc phục các triệu chứng ngứa hay sưng viêm.

Đối với trẻ em có thể dùng các thuốc như:

• Atarax
• Phenergan
• Chlorpheniramin

Còn đối với người lớn, các thuốc sau đây thường sẽ được chỉ định:

• Prima
• Femstil
• Zyrtec
• Semprex
• Telfast

Tất cả các loại thuốc trị chàm thể tạng trên đều phải dùng theo chỉ định của bác sĩ. Cần dùng thuốc đúng kế hoạch để tránh các vấn đề không mong muốn phát sinh. Không tự ý mua thuốc về để điều trị hay thay đổi liều nếu bác sĩ không yêu cầu. Đối với trẻ em, cần theo dõi sát sao quá trình trẻ uống thuốc để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của trẻ.

4. Điều trị bằng Đông y

Đông y là phương pháp rất hiệu quả để điều trị căn bệnh chàm thể tạng. Phương pháp này sử dụng các bài thuốc Nam phối kết hợp nhiều loại thảo dược khác nhau, tạo nên dược lực mạnh mẽ, tác động sâu vào bên trong cơ thể, loại bỏ căn nguyên gây khởi phát các triệu chứng chàm thể tạng. Đồng thời, phương pháp này cũng chủ trọng điều dưỡng toàn bộ cơ thể, phục hồi chức năng các tạng phủ nhằm nâng cao thể trạng, sức đề kháng giúp bệnh nhân chống lại sự tái phát bệnh.

Một trong những bài thuốc Đông y hàng đầu hiện nay trong điều trị căn bệnh chàm thể tạng là Thanh bì Dưỡng can thang của Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc. Bài thuốc này đã được giới thiệu trong chương trình Sống khỏe mỗi ngày VTV2 như một trong những giải pháp hàng đầu giúp điều trị các căn bệnh viêm nhiễm ngoài da, trong đó có bệnh chàm thể tạng.

Mời độc giả xem: Video VTV2 giới thiệu bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang

Để tạo nên bài thuốc này, các chuyên gia hàng đầu tại Trung tâm Thuốc dân tộc đã dày công sưu tầm, phục dựng các bài thuốc cổ phương lưu truyền trong dân gian và các tài liệu y văn cổ. Trong đó, nổi bật có bài Trợ tạng bì của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông. Từ đó chắt lọc và học hỏi các giá trị tinh hoa của y học dân tộc, kết hợp với thành quả nghiên cứu khoa học chuyên sâu để lần đầu tiên tạo nên một bài thuốc Nam có công thức độc đáo với sự kết hợp 3 dạng bào chế gồm UỐNG, BÔI, NGÂM RỬA.

Bài thuốc được tạo nên từ hơn 30 vị thuốc quý hiếm, trong đó chủ yếu là các vị thuốc có công dụng sát khuẩn, chống viêm, được mệnh danh như những loại kháng sinh mạnh mẽ của Đông y. Kết hợp thêm các thành phần có công dụng dưỡng da tốt và bổ sung các dưỡng chất giúp bổ thận, lợi gan, ích khí, dưỡng huyết. 

Có thể kể đến một số thành phần chính trong bài thuốc này như: Bồ công anh, Kim ngân hoa, Đơn đỏ, Hồng hoa, Bạch linh, Huyết đằng, Sa sâm, Dạ dao đằng, Phòng phong, Bí đao, Đan sâm, Thổ phục linh, Xà sàng tử, Đương quy…

Toàn bộ các thảo dược này đều được thu hái trực tiếp từ các vùng chuyên canh dược liệu sạch do Trung tâm Thuốc dân tộc phát triển. Nhờ đó kiểm soát chặt chẽ chất lượng đầu vào, đảm bảo 100% thảo dược đạt chuẩn GACP-WHO.

Thanh bì Dưỡng can thang là bài thuốc an toàn tuyệt đối cho sức khỏe người bệnh, chưa từng ghi nhận bất cứ trường hợp nào gặp tác dụng phụ nguy hiểm.

Khảo sát được thực hiện trên 500 bệnh nhân từng điều trị chàm thể tạng bằng bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang cho thấy:

• 401 bệnh nhân hết hẳn các triệu chứng chàm thể tạng và không tái phát bệnh trong suốt thời gian dài sau liệu trình điều trị từ 2 – 3 tháng.
• 73 bệnh nhân kiểm soát được tình trạng bệnh và ngăn ngừa tái phát chàm thể tạng với liệu trình điều trị từ 4 – 5 tháng.
• 26 bệnh nhân thuyên giảm chậm do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Đặc biệt bài thuốc có thể linh hoạt gia giảm thành phần để phù hợp với các đối tượng bệnh nhân khác nhau. Bài thuốc an toàn cho cả trẻ nhỏ, phụ nữ có thai và cho con bú. Trường hợp điển hình đã điều trị khỏi viêm da cơ địa thể chàm người lớn bằng Thanh bì dưỡng can thang là chị Nguyễn Thị Thỏa (31 tuổi, Hà Nội) và viêm da cơ địa chàm ở trẻ em là bé Trần Đức Trung (10 tuổi, Hà Nội), cụ thể:

Chị Thỏa bị viêm da cơ địa thể chàm từ năm 2013, đến năm 2019 chị điều trị tại Trung tâm Thuốc dân tộc với liệu trình 2 tháng do Bác sĩ Lệ Quyên – Trưởng khoa Da liễu trực tiếp thăm khám. Đầu tháng 11/2019 chị Thỏa đã có những chuyển biến tích cực sau hơn 1 tháng sử dụng, chị cũng đã chia sẻ quá trình điều trị của mình trên sóng VTV2. [Xem chi tiết chia sẻ của chị Thỏa TẠI ĐÂY]

Bé Trần Đức Trung bị viêm da cơ địa thể chàm năm 2018, sau 6 tháng điều trị bằng các bài thuốc dân gian, thuốc bôi tân dược không khỏi và tái phát nhanh, bé được bố mẹ điều trị tại Thuốc dân tộc do Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Vân Anh – Nguyên Trưởng khoa nội bệnh viện YHCT Trung ương – Cố vấn chuyên môn trực tiếp điều trị. Sau quá trình điều trị, các triệu chứng của bé đã được loại bỏ.

Xem video phụ huynh bé Trần Đức Trung chia sẻ kết quả điều trị của con tại Thuốc dân tộc

Chăm sóc và dự phòng bệnh chàm thể tạng

Để hỗ trợ điều trị bệnh chàm thể tạng được tốt hơn, bạn cần chú ý đến việc thiết lập chế độ chăm sóc khoa học. Điều này cũng sẽ giúp làm giảm được nguy cơ tái phát của bệnh.

• Cần vệ sinh thân thể sạch sẽ, không nên tắm quá lâu, 5 – 10 phút là thời gian tắm hợp lý. Tránh tắm với nước nóng vì nhiệt độ cao sẽ làm phá hủy lớp dầu tự nhiên trên bề mặt da. Điều này khiến da khô và rất dễ bong tróc.
• Tránh mặc quần áo bó sát, thay vào đó nên chọn đồ rộng thoáng, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt.
• Hạn chế gãi hay cọ xát trên da bởi sẽ khiến cho tổn thương thêm nghiêm trọng. Việc gãi thường xuyên sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây ra tình trạng nhiễm trùng nguy hiểm.
• Sử dụng các loại xà bông hay chất tẩy rửa dịu nhẹ để tránh gây kích ứng da.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, đồng thời bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin E, Omega-3 để tăng đường độ ẩm tự nhiên cho da.
• Nên hạn chế các loại đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, thực phẩm dễ gây kích ứng, thức uống có cồn…

Bệnh chàm thể trạng mặc dù không thể điều trị dứt điểm nhưng bạn hãy luôn chủ động trong phát hiện bệnh và nghiêm túc thực hiện phác đồ từ bác sĩ. Từ đó sẽ ức chế được diễn tiến của bệnh và tránh được tác động xấu đến sức khỏe cũng như cuộc sống.

Tìm hiểu thêm:

• Bệnh chàm (eczema) là gì? Biểu hiện và cách điều trị
• Bệnh chàm bìu: Triệu chứng, hình ảnh nhận biết và cách chữa trị