Vòi trứng (ống dẫn trứng) là gì? Và các vấn đề thường gặp

Bác sĩ phụ trách

Bác sĩ Hà Thị Dung

Cố vấn chuyên môn sản phụ khoa

Vòi trứng hay còn được gọi là ống dẫn trứng, chính là một bộ phận quan trọng thuộc cơ quan sinh sản nữ. Tìm hiểu về cấu tạo, chức năng cũng như các vấn đề thường gặp ở bộ phận này sẽ góp phần hỗ trợ chăm sóc sức khỏe sinh sản được tốt hơn.

vòi trứng là gì
Hình ảnh vòi trứng nối buồng trứng với tử cung

Vòi trứng là gì? Nằm ở đâu?

Vòi trứng chính là bộ phận trực thuộc cơ quan sinh sản của phụ nữ bắt nguồn từ tử cung. Xét về vị trí, bộ phận này nằm trong khoang bụng, 1 bên nối với buồng trứng, bên còn lại nối với buồng tử cung.

Các ống dẫn trứng có chứa các hình chiếu giống như tóc nhỏ được gọi là lông mao, nằm trên các tế bào của lớp lót. Những lông mao này hỗ trợ cho sự di chuyển của trứng qua ống  để đi vào tử cung.

Cấu tạo và chức năng của vòi trứng

1. Cấu tạo

Vòi trứng có cấu tạo rỗng ruột, dạng hình ống với chiều dài rơi vào khoảng 9 – 12cm. Tính từ sừng tử cung đi ra, có thể chia vòi trứng thành 4 đoạn như sau:

  • Đoạn kẽ: Đây là đoạn nối tiếp giữa sừng tử cung và vòi trứng, chỉ dài khoảng 1cm. Đồng thời đoạn kẽ cũng chính là phân đoạn hẹp nhất của cơ quan này với đường kính rất nhỏ, dưới 1mm.
  • Đoan eo: Nằm liền kề đoạn kẽ với chiều dài khoảng 2cm, hình dạng thẳng như một sợi thừng có đường kính khoảng 1mm.
  • Đoạn bóng: Nằm kề đoạn eo, dài chừng 5cm, có thành vòi mỏng và ngoằn ngoèo. Đoạn bóng được cho là phân đoạn dài nhất của cơ quan này. Tinh trùng và trứng sẽ gặp nhau tại đây để tạo thành hợp tử.
  • Đoạn loa vòi trứng: Đây là phân đoạn cuối cùng có chiều dài chừng 2cm. Phần cuối của đoạn loa nở ra và chứa các tua nhỏ có tác dụng hứng trứng sau khi rụng. Các tua này luôn quét qua về mặt của buồng trứng để bắt trứng rụng và đưa chúng vào trong lòng ống dẫn trứng.

Phía bên trong lòng vòi trứng sẽ có 1 lớp lót gồm các tế bào có nhung mao đan xen cùng với các tế bào không có nhung mao. Lòng ống dẫn trứng có rất ít hoặc nhiều trường hợp còn không có lớp dưới niêm mạc.

Các nhung mao ở trong lòng vòi trứng có thể chuyển động theo 1 hướng, từ ổ bụng vào buồng tử cung. Chính những nhu động này sẽ giúp đưa trứng di chuyển từ buồng trứng vào bên trong lòng ống, sau đó vào tử cung.

2. Chức năng

Chức năng chính của vòi trứng là tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển tinh trùng đến trứng. Tiếp đến là tạo điều kiện cho trứng được thụ tinh vào trong tử cung. Ống dẫn trứng thực hiện được chức năng này là nhờ vào khả năng chuyển động nhu động và đường mật.

Các vòi trứng cũng tiết ra chất nhầy, nhờ đó giúp vận chuyển cả tinh trùng và trứng. Sự thụ tinh của trứng thường sẽ xảy ra trong phần ampulla của ống dẫn trứng.

vòi trứng nằm ở đâu
Vòi trứng là cơ quan trực thuộc hệ thống sinh sản của phụ nữ, nằm giữa buồng trứng và tử cung

Khác với tinh trùng, trứng sẽ không có khả năng tự di chuyển. Sau khi thụ tinh, trứng được các tua nhỏ ở đọa cuối của vòi trứng đẩy về phía buồng tử cung và hình thành thai nhi.

Trong trường hợp vòi trứng không may bị viêm nhiễm hay tắc nghẽn thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình di chuyển của trứng cũng như tinh trùng. Nếu không phát hiện và điều trị sớm có thể dẫn đến hiếm muộn, vô sinh cùng những biến chứng nghiêm trọng khác.

Một số vấn đề thường gặp về vòi trứng

Vòi trứng là cơ quan rất quan trọng đối với chức năng sinh sản của phụ nữ. Chính vì thế mà khi cơ quan này gặp bất cứ vấn đề gì đều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến vấn đề sinh sản.

Cần chú ý đến các bệnh lý có thể gặp phải dưới đây:

1. Viêm vòi trứng

Bệnh lý này đặc trưng bởi hiện tượng viêm nhiễm kích hoạt ngay tại vòi trứng thường do vi khuẩn gay các tác nhân xấu khác gây ra. Viêm ống dẫn trứng đa phần là do tình trạng nhiễm trùng từ âm đạo hay cổ tử cung lan sâu vào trong ống dẫn trứng.

Các nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh lý này thường là do:

  • Quan hệ tình dục không an toàn
  • Nạo phá thai
  • Vệ sinh vùng kín không sạch
  • Di chứng của một số thủ thuật ở bộ phận sinh dục
  • Tiền sử mắc các bệnh lý về cơ quan sinh dục

Người bệnh có thể sẽ gặp một số triệu chứng như chu kỳ kinh nguyệt thất thường, đau bụng kinh, khí hư màu ngả vàng, ngứa âm đạo. Ngoài ra còn một số triệu chứng toàn thân khác như sốt, buồn nôn, chóng mặt, tiểu rắt…

Nếu không sớm can thiệp và điều trị đúng cách thì người bệnh có thể sẽ gặp những biến chứng nghiêm trọng. Nhất là mang thai ngoài tử cung hay thậm chí là vô sinh.

2. Tắc vòi trứng

Tắc vòi trứng được xem là một trong những nguyên nhân thường gặp làm giảm khả năng thụi thai, đồng thời có thể gây ra hiếm muộn, thậm chí là vô sinh ở phụ nữ. Bệnh lý này được phân thành nhiều dạng dựa vào vị trí cũng như nguyên nhân gây tắc như:

  • Hydrosalpinx: Tắc do ứ nước trong ống dẫn trứng.
  • Pyosalpinx: Tắc do ứ mủ trong ống dẫn trứng.
  • Hematosalpinx: Tắc do ứ máu trong ống dẫn trứng.

Có rất nhiều nguyên nhân làm phát sinh bệnh lý này. Thường gặp nhất là từng có tiền sử nhiễm khuẩn vùng chậu, vỡ ruột thừa, mắc bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, từng phẫu thuật ổ bụng. Những nguyên nhân này sẽ khiến cho ống dẫn trứng có sẹo, từ đó tăng nguy cơ tắc nghẽn.

Triệu chứng tắc ống dẫn trứng thường không rõ ràng, nhiều phụ nữ chỉ nghi ngờ mắc bệnh khi thấy quá trình thụ thai gặp khó khăn. Ngoài ra, người bệnh có thể sẽ bị đau ở vùng bụng hay vùng chậu. Trong một số trường hợp, tắc vòi trứng có thể làm phát sinh tình trạng ung thư ngoài tử cung.

các vấn đề về vòi trứng
Đa phần các bệnh về vòi trứng đều có thể gây ra triệu chứng đau bụng dưới

Đối với bệnh lý này, bác sĩ có thể chỉ định dùng kháng sinh. Tuy nhiên, các thủ thuật ngoại khoa thường thông dụng hơn. Chỉ cần chẩn đoán đúng và điều trị sớm thì người bệnh hoàn toàn có thể mang thai trở lại.

3. Ứ nước vòi trứng

Ứ nước vòi trứng thường là biến chứng của các bệnh viêm nhiễm phụ khoa không được phát hiện và điều trị sớm. Điển hình như các bệnh:

Triệu chứng thường gặp nhất của bệnh là đau vùng bụng dưới hay đôi khi là đau khắp bụng. Càng gần đến kỳ “đèn đỏ” sẽ càng đau dội, đau rát khi quan hệ tình dục. Bệnh ứ nước vòi trứng nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Nhất là gây tắc vòi trứng hoàn toàn, thậm chí phải cắt bỏ cơ quan này vì viêm nhiễm quá nặng.

4. Ung thư vòi trứng

Đây là một loại bệnh ung thư rất hiếm gặp. Chỉ có khoảng 1% trong số tất cả các bệnh ung thư sinh sản ở phụ nữ bắt đầu trong ống dẫn trứng. Ung thư vòi trứng có thể bắt đầu ở mọi lứa tuổi, nhưng nó phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi 50 hay 60.

Triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng. Trong nhiều trường hợp, người bệnh thường bắt gặp các biểu hiện như:

  • Chảy máu âm đạo bất thường ngay cả khi chưa tới kỳ “đèn đỏ”.
  • Tiết dịch âm đạo bất thường.
  • Đau, nặng hay sưng ở phần bụng dưới.

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho bệnh ung thư ống dẫn trứng. Loại phẫu thuật được chỉ định tùy thuộc vào giai đoạn ung thư cũng như kích thước cùng nơi nó đã lan rộng.

Ngoài ra, người bệnh có thể được hóa trị sau khi phẫu thuật nhằm tiêu diệt bất kỳ tế bào ung thư nào bị bỏ lạ. Đôi khi xạ trị được thực hiện để thu nhỏ khối u ngay sau phẫu thuật và hóa trị. Xạ trị sử dụng tia X năng lượng cao nhằm tiêu diệt tế bào ung thư, đồng thời ngăn chặn sự phát triển của chúng.

Bất cứ vấn đề nào về vòi trứng cũng sẽ đều trực tiếp ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của phụ nữ. Chính vì thế, cần chủ động thăm khám khi có bất cứ triệu chứng khác thường nào. Đồng thời phòng tránh các bệnh về vòi trứng bằng cách quan hệ tình dục an toàn, vệ sinh vùng kín sạch sẽ và chủ động thăm khám định kỳ 6 tháng 1 lần.

NHIỀU NGƯỜI CÙNG QUAN TÂM ĐẾN

Ngày đăng 09:22 - 04/06/2023 - Cập nhật lúc: 18:33 - 05/06/2023
Chia sẻ:
Bài thuốc Diệp Phụ Khang thực hiện bởi Ths.Bs Đỗ Thanh Hà đang là giải pháp điều trị bệnh Phụ khoa an toàn, ngừa tái phát, được hơn 10.000 phụ nữ tin dùng
Bị buồng trứng đa nang muốn có con phải làm sao?

Bệnh nhân buồng trứng đa nang mong muốn có con có thể áp dụng một số biện pháp như thay…

Bị buồng trứng đa nang vẫn có thai tự nhiên, sinh con được?

Theo các số liệu thống kê cho thấy, cứ 10 phụ nữ ở độ tuổi sinh sản sẽ có 1…

Bị u nang buồng trứng có thai được không? [Hỏi – Đáp]

U nang buồng trứng gây chướng bụng, đau đầu, mỏi lưng,... Nếu không được kiểm soát, bệnh có thể chuyển…

Ung thư buồng trứng là gì? Triệu chứng và cách điều trị

Ung thư buồng trứng là bệnh lý nguy hiểm thường gặp ở phụ nữ sau tuổi mãn kinh. Căn bệnh…

U nang nước buồng trứng là gì, có nguy hiểm không?

U nang nước buồng trứng là dạng u nang buồng trứng thường gặp nhất (chiếm hơn 40%). Tuy nhiên nang…

Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Chia sẻ
Bỏ qua