Viêm âm đạo là tình trạng viêm nhiễm ở âm đạo do vi khuẩn, nấm men hoặc trichomonas vigas gây nên. Triệu chứng ngứa ngáy và đau nhức ở âm đạo thường khiến người mắc phải cảm thấy khó chịu, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày và tình dục. Chính vì vậy, khi thấy dấu hiệu của viêm âm đạo, bệnh nhân nên đến ngay bệnh viện thăm khá, tránh trường hợp bệnh tiến triển và để lại nhiều hậu quả nặng nề.
I. Viêm âm đạo là bệnh gì?
Âm đạo là kênh cơ chạy từ cổ tử cung ra bên ngoài cơ thể và được lót bởi một lớp màng nhầy. Bộ phận này có chiều dài trung bình khoảng 6 – 7 inch. Phần duy nhất của âm đạo thường được nhìn thấy bên ngoài gọi là cửa âm đạo.
Viêm âm đạo xảy ra khi âm đạo bị nhiễm trùng do vi khuẩn, trichomonsa vagis hoặc do các yếu tố khác gây nên. Bệnh thường xuất hiện với triệu chứng đau rát và ngứa ngáy ở âm đạo. Và nếu không được điều trị, viêm âm đạo có thể gây biến chứng dẫn đến viêm cổ tử cung, viêm vòi trứng và ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.
Có mấy loại viêm âm đạo
Bệnh viêm âm đạo có 3 loại phổ biến như:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn: Sự sinh sôi và phát triển quá mức của vi khuẩn bình thường trong âm đạo có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm.
- Viêm do nhiễm trùng nấm men: Viêm âm đạo thường gây ra bởi một loại nấm được gọi là Candida albicans.
- Do Trichomonas vagis: Bệnh viêm âm đạo là do nhiễm ký sinh trùng Trichomonas vagis lây qua đường tình dục.
II. Triệu chứng viêm âm đạo
Theo các chuyên gia, triệu chứng viêm âm đạo thường gặp ở phụ nữ bao gồm:
- Cảm giác đau khi quan hệ
- Đi tiểu cảm thấy đau
- Khí hư tiết ra nhiều, bất thường kèm theo mùi hôi và màu sắc thay đổi
- Ngứa ở âm đạo
- Chảy máu âm đạo bất thường
Ngoài ra, tùy thuộc vào loại viêm âm đạo mà triệu chứng bệnh thường khác nhau. Cụ thể:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn: Dịch tiết từ âm đạo có màu trắng xám và kèm theo mùi hôi.Mùi thường được nhận biết rõ ràng sau khi bệnh nhân quan hệ tình dục.
- Viêm âm đạo do nhiễm nấm men: Ngứa ngáy ở âm đạo kèm theo dịch âm đạo tiết nhiều và dày giống như phô mai, có màu trắng.
- Bệnh do Trichomonas vagis: Dịch tiết màu vàng xanh, đôi khi có lẫn bọt.
Người bệnh khi nào cần đến bệnh viện?
Bệnh nhân bị viêm âm đạo cần thông báo bác sĩ biết khi âm đạo có những dấu hiệu bất thường sau:
- Âm đạo có mùi khó chịu, ngứa ngáy, dịch tiết nhiều
- Đau nhức vùng chậu, cảm thấy ớn lạnh và bị sốt
Ngoài ra, người bệnh cũng nên thăm khám bác sĩ khi:
- Quan hệ tình dục với bạn tình mắc bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục mà không có biện pháp bảo vệ
- Đã từng có tiền sử bị viêm âm đạo trước đây
III. Nguyên nhân gây viêm âm đạo
Nhiễm trùng chính là nguyên nhân chính gây viêm âm đạo. Nguyên nhân gây nhiễm trùng âm đạo có thể là do:
+ Vi khuẩn
Theo các bác sĩ phụ khoa, nguyên nhân phổ biến gây viêm âm đạo là do sự thay đổi, phát triển quá mức giữa các nhóm vi khuẩn được tìm thấy ở âm đạo. Thông thường, vi khuẩn lactobacilli được tìm thấy trong âm đạo nhiều hơn chủng khuẩn anaerobes.
Tuy nhiên, khi sự cân bằng bị đảo lộn, chủng khuẩn kỵ khí trở nên quá nhiều, chúng sẽ gây mất cân bằng và dẫn đến viêm. Theo các chuyên gia, viêm âm đạo do vi khuẩn gây ra thường xảy ra ở những đối tượng quan hệ tình dục có nhiều bạn tình. Nhưng, chúng cũng xuất hiện ở phụ nữ không hoạt động tình dục.
+ Nhiễm trùng nấm men
Nếu nấm Candida phát triển quá mức trong âm đạo sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo.
+ Trichomonas vagis
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm âm đạo ở nữ giới là do ký sinh trùng đơn bào Trichomonas vagis gây nên. Loại vi sinh vật này thường lây nhiễm qua đường tình dục.
Thông thường, ký sinh trùng thường phơi nhiễm vào đường tiết niệu của nam giới nhưng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, khi truyền nhiễm sang phụ nữ, Trichomonas vagis sẽ đi vào âm đạo và gây ra nhiều biểu hiện. Đồng thời, đây cũng chính là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh phụ khoa và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như bệnh giang mai, bệnh lậu,…
+ Hội chứng sinh dục mãn kinh
Hay còn gọi là teo âm đạo là hiện tượng giảm nồng độ estrogen ở những đối tượng mãn kinh hoặc sau phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng. Nguyên nhân là do niêm mạc âm đạo mỏng dẫn đên tình trạng dễ bị kích thích, khô và nóng rát, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.
Ngoài các nguyên nhân do nhiễm trùng, viêm âm đạo có thể xảy ra nhưng không do nhiễm trùng. Bệnh hình thành là do dị ứng với thuốc xịt âm đạo, xà phòng thơm, thụt rửa âm đạo. Hoặc cũng có thể là do niêm mạc âm đạo phản ứng kích ứng với các sản phẩm vệ sinh âm đạo, thuốc diệt tinh trùng hoặc bao cao su. Bên cạnh đó, viêm âm đạo là do các vật lạ như giấy lụa bị lãng quên và gây kích ứng các mô âm đạo dẫn đến viêm.
Yếu tố rủi ro làm tăng nguy cơ viêm âm đạo
Viêm âm đạo phát triển có thể là do các yếu tố nguy cơ sau đây:
- Thay đổi nội tiết tố liên quan đến mang thai, mãn kinh hoặc dùng thuốc tránh thai
- Lạm dụng các loại thuốc như kháng sinh và steroid
- Dùng chất diệt tinh trùng để phòng tránh thai
- Mắc bệnh tiểu đường hoặc các bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục
- Mặc quần áo quá chật với chất liệu vải không đảm bảo dễ gây kích ứng
- Sử dụng dụng cụ tử cung để ngừa thai
- Vệ sinh âm đạo không sạch sẽ
- Sử dụng băng vệ sinh không đảm bảo chất lượng hoặc lười thay băng theo hướng dẫn
IV. Chẩn đoán viêm âm đạo
Để chẩn đoán viêm âm đạo, ban đầu bác sĩ thường đặt một số câu hỏi liên quan đến vấn đề bạn có mắc phải bệnh viêm âm đạo hoặc bệnh lây qua đường tình dục trước đó không. Sau đó, họ sẽ tiến hành khám phụ khoa để kiểm tra bất thường ở vùng xương chậu và dịch tiết từ âm đạo.
Và để kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm dịch tiết cổ tử cung hoặc âm. Bên cạnh đó, họ cũng sẽ tiến hành kiểm tra pH ở âm đạo bằng cách dùng que hoặc giấy thử pH đặt vào thành âm đạo. Nếu độ pH tăng, viêm âm đạo có thể là do nhiễm vi khuẩn hoặc do nhiễm ký sinh trùng đơn bào Trichomonas vagis gây nên.
V. Điều trị viêm âm đạo
Viêm âm đạo do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng đơn bào Trichomonas vigas gây ra nếu không điều trị đúng cách và đúng thời điểm có thể gây biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, ở phụ nữ mang thai, viêm âm đạo có thể dẫn đến trường hợp trẻ bị nhẹ cân hoặc sinh non.
Chính vì vậy, người bệnh cần phát hiện và điều trị sớm. Tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây bệnh mà biện pháp điều trị viêm âm đạo ở mỗi đối tượng không giống nhau. Chẳng hạn:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn: Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ kê một số loại thuốc điều trị như Metronidazole (Flagyl) dạng uống hoặc thuốc dạng kem như Clindamycin (Cleocin), Metronidazole (MetroGel).
- Điều trị viêm âm đạo do Trichomonas vigas: Dùng thuốc kê toa Tinidazole (Tindamax) và Metronidazole (Flagyl).
- Nhiễm trùng nấm men: Sử dụng một số loại thuốc chống nấm không kê đơn như Clotrimazole (Gyne-Lotrimin), Tioconazole (Vagistat-1), Miconazole (Monistat 1) và Butoconazole (Femstat 3). Ngoài ra, bệnh cũng có thể điều trị bằng thuốc kháng nấm kê toa như Fluconazole (Difluca).
- Hội chứng sinh dục mãn kinh: Dùng estrogen dưới dạng kem để bôi lên âm đạo hoặc sử dụng một số loại thuốc theo toa của bác sĩ.
- Viêm âm đạo không nhiễm trùng: Nên tránh xa các nguyên nhân gây dị ứng ở âm đạo.
VI. Biện pháp phòng ngừa viêm âm đạo phát triển xấu
Thay đổi thói quen vệ sinh hàng ngày chính là cách làm giảm triệu chứng, ngăn ngừa viêm âm đạo tái phát và tiến triển theo chiều hướng xấu. Chẳng hạn như:
- Không sử dụng chung bồn tắm với người khác. Đặc biệt tránh tắm bồn tắm nước nóng ở nơi công cộng.
- Tránh dùng các chất gây dị ứng như dung dịch vệ sinh phụ nữ, xà phòng hoặc băng vệ sinh.
- Sau khi đi vệ sinh nên lau từ trước ra sau, tránh tình trạng lây lan vi khuẩn trong phân vào âm đạo gây viêm nhiễm.
Bên cạnh đó, để phòng ngừa viêm âm đạo, bệnh nhân có thể làm những cách dưới đây:
- Không nên thụt rửa âm đạo: Tắm rửa bình thường đã giúp làm sạch âm đạo. Vì vậy, người bệnh không nên thụt rửa, tránh làm gián đoạn vi sinh vật bình thường cư trú trong âm đạo làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Sử dụng bao cao su: Khi quan hệ tình dục, tốt nhất nên dùng bao cao su để tránh nhiễm trùng lây lan qua đường tình dục.
- Mặc đồ lót rộng, không gò bó với chất liệu thấm hút nhanh: Âm đạo là khu vực ẩm ướt là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và nấm sinh sống. Do đó, người bệnh nên mặc đồ lót có đáy bằng cotton, rộng và thoáng mát, giúp làm giảm nguy cơ viêm.
Viêm âm đạo là bệnh nhiễm trùng cơ quan sinh dục ở nữ giới. Bệnh không chỉ tác động xấu đến sức khỏe mà còn gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Do đó, bệnh nhân cần tìm hiểu kỹ triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh để chủ động trong việc phòng tránh và điều trị bệnh.
DÀNH RIÊNG CHO BẠN
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!