Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương và thông tin cần biết

Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương là một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh ung thư tuyến tiền liệt khi khối u phát triển ra ngoài tuyến tiền liệt và lan rộng vào xương. Bệnh xuất hiện với các biểu hiện đau nhức ở xương, khớp hoặc gãy xương, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh. Do đó, bệnh nhân cần thăm khám sớm để bác sĩ lựa chọn biện pháp chữa trị phù hợp.

Ung thư tuyến tiền liệt di căn xương là gì?

Theo một số tài liệu thống kê, có đến 80% người bệnh bị ung thư tuyến tiền liệt có nguy cơ gặp phải tình trạng tế bào ung thư di căn đến xương, nhất là ở xương cột sống, xương hông và xương chậu. Sau khi di căn đến xương, các tế bào ung thư sẽ phát triển và hình thành các khối u mới. Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn gọi đó là ung thư tuyến tiền liệt phát triển chứ không gọi là ung thư xương.

Khi bệnh lan rộng đến xương, ngoài triệu chứng tiểu tiện khó khăn, người bệnh còn gặp phải dấu hiệu đau nhức ở xương. Để giảm thiểu triệu chứng và ngăn ngừa bệnh lây lan sang các bộ phận khác trên cơ thể, bác sĩ sẽ dựa vào kết quả chẩn đoán và tình trạng sức khỏe của mỗi người mà đưa ra biện pháp chữa trị thích hợp.

Triệu chứng ung thư tuyến tiền liệt di căn xương

Các triệu chứng của ung thư tuyến tiền liệt trong giai đoạn tiến triển như:

• Khó tiểu, nước tiểu có lẫn máu hoặc tinh dịch có máu
• Rối loạn cương dương hoặc xuất tinh đau
• Sưng đau ở vùng chân và xương chậu
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Cơ thể luôn ở trong trạng thái mệt mỏi

Sau khi tế bào ung thư di căn vào xương, chúng gây nên các triệu chứng điển hình như:

• Đau nhức ở xương
• Xương yếu và khả năng gãy xương cao
• Đùi, hông và lưng bị co cứng và đau nhức
• Tủy sống bị chèn ép và gây tê bì ở chân tay

Chưa kể đến tình trạng xương giải phóng canxi khiến nồng độ canxi trong máu tăng cao, gây nên các biểu hiện như:

• Đau và khó chịu ở bụng
• Nôn mửa
• Mất nước
• Mất cảm giác ngon miệng
• Đi tiểu thường xuyên
• Đau đầu
• Táo bón
• Trầm cảm

Người bệnh nên thăm khám ngay lập tức khi gặp phải các biểu hiện nêu trên. Việc điều trị sớm sẽ làm chậm quá trình di căn của tế bào ung thư vào xương, giúp cải thiên tuổi thọ.

Biến chứng ung thư tuyến tiền liệt di căn xương

Bệnh nếu không được chữa trị kịp thời và đúng cách có thể gây các biến chứng sau:

• Làm tăng nguy cơ tàn tật
• Tủy sống bị chèn ép sẽ gây tổn thương rễ dây thần kinh dẫn đến tình trạng tê liệt hoặc yếu cơ ở cánh tay chân
• Mất kiểm soát chức năng ở ruột và bàng quang
• Tử vong 

Chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt di căn xương.

Thông thường, để chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tiền liệt di căn xương, bác sĩ thường yêu cầu bệnh nhân thực hiện các thủ thuật sau đây:

• Chụp X – quang
• Quét CT
• Chụp cộng hưởng từ MRI
• Quét PET

Những xét nghiệm này sẽ tập trung vào bộ xương của người bệnh ở vùng bụng và vùng chậu để giúp bác sĩ sẽ kiểm tra dấu hiệu ung thư lan rộng. Nếu bệnh nhân có dấu hiệu đau nhức ở xương hoặc gãy xương không rõ nguyên nhân, nhân viên y tế sẽ yêu cầu quét xương. 

Ngoài ra, bác sĩ còn yêu cầu người bệnh thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra mức PSA nhằm mục đích tìm kiếm dấu hiệu ung thư lan rộng. PSA là một loại protein được tạo ra bởi tuyến tiền liệt. Nếu mức PSA tăng thì khả năng mắc khối ung thư ở người bệnh đang lan rộng. Tuy nhiên, ở một số trường hợp mức PSA tăng không phải là do ung thư mà là dấu hiệu của bệnh nhiễm trùng hoặc phì đại tuyến tiền liệt. Do đó, để có kết quả chắc chắn, nhân viên y tế thường cho bệnh nhân thực hiện nhiều xét nghiệm cùng lúc.

Điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương

Cho đến hiện nay vẫn chưa có biện pháp điều trị dứt điểm căn bệnh ung thu tuyến tiền liệt di căn xương. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, người bệnh có thể lựa chọn các phương pháp chữa trị sau đây để kiểm soát và làm chậm quá trình phát triển của tế bào ung thư.

+ Bisphosphonate

Bisphosphonates là thuốc thường được sử dụng với mục đích làm giảm mất xương. Bên cạnh đó, thuốc còn được dùng để cải thiện các tình trạng như:

• Củng cố xương
• Làm chậm phát triển ung thư trong xương
• Giảm thiểu nguy cơ gãy xương
• Giảm đau xương 
• Giảm nồng độ canxi tích tụ trong máu

Ngoài ra, Bisphosphonates cũng còn có tác dụng làm giảm tác dụng phụ của liệu pháp hormone ở một số đối tượng điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng cách này.

Axit Zoledronic (Zometa) là một trong những Bisphosphonates thường được bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân dùng. Thuốc thường được sử dụng bằng cách tiêm tĩnh mạch sau 3 – 4 tuần.

→ Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng Bisphosphonates 

Điều trị bằng Bisphosphonates cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian. Bởi thuốc có thể gây các tác dụng phụ như:

• Bệnh tiêu chảy
• Đau khớp hoặc xương
• Buồn nôn
• Cơ thể mệt mỏi
• Các triệu chứng giống cúm như sốt, chảy nước mũi, đau đầu,…

Ngoài ra, những người dùng Bisphosphonates cần phải bổ sung vitamin D và canxi cho cơ thể để hạn chế tình trạng tụt canxi. Mặt khác, thuốc cũng có thể gây tác dụng phụ liên quan đến thận. Do đó, người bệnh có chức năng thận bị suy yếu không nên sử dụng. Chưa kể đến, Bisphosphonates còn gây thoái hóa xương hàm (ONJ) với các biểu hiện như:

• Đau nhức và sưng trong miệng
• Mất răng
• Nhiễm trùng nướu

Chính vì vậy, để giảm thiểu nguy cơ xảy ra phản ứng phụ, trước khi dùng thuốc Bisphosphonates, bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe của bản thân, đặc biệt về vấn đề răng miệng. Đồng thời không tự ý ngưng hoặc dùng thuốc khi chưa có sự đồng ý từ chuyên gia.

+ Denosumab

Denosumab có thương hiệu là Prolia và Xgeva, có tác dụng giảm nguy cơ gãy xương và làm chậm sự lây lan của tế bào ung thư khi chúng chưa di căn đến xương. Thông thường, thuốc được dùng dưới dạng tiêm. Cứ cách 4 tuần, bệnh nhân sẽ được tiêm một liều.

→ Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc Denosumab

Cũng giống như thuốc Bisphosphonates, Denosumab cũng gây nên các tác dụng phụ tương tự như:

• Đau nhức xương khớp
• Tiêu chảy
• Buồn nôn và mệt mỏi

Bên cạnh đó, thuốc cũng gây ảnh hưởng xấu đối với bệnh nhân bị suy giảm chức năng thận. Bên cạnh đó, chúng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp răng.

+ Xạ trị

Xạ trị ung thư tuyến tiền liệt là một trong những phương pháp điều trị ung thư được sử dụng phổ biến hiện nay. Biện pháp này liên quan đến việc cung cấp các sóng năng lượng mạnh mẽ giúp tiêu diệt và phân chia các tế bào ung thư. Từ đó, thu nhỏ khối u và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư, giúp giảm đau nhức ở xương.

→ Tác dụng phụ khi sử dụng biện pháp điều trị bằng xạ trị

Xạ trị giúp giảm đau và làm chậm phát triển của khối u. Tuy nhiên, biện pháp điều trị này thường gây ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh và gây nên các tác dụng phụ như:

• Rối loạn cương dương: Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc để cải thiện tình trạng cương cứng
• Khó tiểu: Xuất hiện với biểu hiện đau khi tiểu hoặc tiểu mất kiểm soát. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ giải quyết vấn đề tiểu tiện của bệnh nhân bằng cách dùng ống thông tiểu hoặc thuốc
• Phù bạch huyết: Có thể khiến chất lỏng tích tụ ở một số bộ phận của cơ thể như háng và chân. Đối với trường hợp này, bệnh nhân chỉ cần áp dụng vật lý trị liệu để làm giảm sưng và đau
• Cơ thể tiếp tục mệt mỏi sau thời gian điều trị
• Gặp các vấn đề về ruột: Tiêu chảy, rò trực tràng hoặc đại tiện ra máu. Bệnh nhân nên có chế độ ăn kiêng đặc biệt để giúp kiểm soát tác dụng phụ này

+ Dược chất phóng xạ

Dược chất phóng xạ là các chất có chứa chất phóng xạ thường dùng để chẩn đoán và điều trị bệnh. Thông thường, để điều trị ung thư tuyến tiền liệt di căn xương, bác sĩ thường tiêm các loại thuốc này vào cơ thể với mục đích tiêu diệt tế bào ung thư. Từ đó, làm chậm sự phát triển khối u, giúp giảm đau xương và kéo dài tuổi thọ.

Một số dược chất phóng xạ thường được bác sĩ chỉ định điều trị bệnh như:

• Strontium-89 clorua (Metastron)
• Radium-223 (Xofigo)
• Samarium-153 lexidronam 

→ Tác dụng phụ khi dùng dược chất phóng xạ

Dược chất phóng xạ giúp điều trị tất cả các xương bị ảnh hưởng cùng một lúc thay vì chỉ nhắm vào một mục tiêu, giúp cải thiện triệu chứng đau nhức xương do ung thu tuyền tiền liệt di căn xương gây nên. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, thuốc có thể gây nên tác dụng phụ như giảm tế bào máu. Số lượng tế bào máu thấp thường làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và chảy máu. Do đó, trước khi áp dụng điều trị bệnh bằng biện pháp này, bệnh nhân nên nói chuyện với bác sĩ nếu có triệu chứng của hiện tượng số lượng tế bào máu thấp.

Ung thư tuyến tiền liệt di căn đến xương nếu không được điều trị sớm có thể đe dọa đến tính mạng. Do đó, việc bệnh nhân cần làm là nên thăm khám và điều trị bệnh theo chỉ định của bác sĩ.