Tuổi nào hay bị u xơ tử cung? Cách tầm soát

U xơ tử cung là căn bệnh phổ biến trong nhóm đối tượng phụ nữ ở độ tuổi sinh sản. Ngoài ra những phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh vẫn có thể mắc bệnh.  Do những thay đổi về nội tiết tố trong thời gian này mà nữ giới cần chủ động tầm soát u xơ để điều trị bệnh kịp thời.

Độ tuổi nào hay bị u xơ tử cung nhiều nhất?

U xơ tử cung là sự tăng trưởng các mô tế bào lành tính, chúng tăng nhanh về số lượng và hình thành những mụn thịt trong niêm mạc tử cung.  U xơ có thể xuất hiện thành một khối riêng hoặc cùng lúc hình thành nhiều nốt mụn thịt nổi trồi lên khỏi tử cung. Vì thế không có kích thước hay hình dạng cụ thể của u xơ. Trung bình u xơ có thể phát triển từ kích thước vài mm đến vài chục c, tùy thuộc vào thời gian ủ bệnh. Đa số u xơ có thể tăng trưởng nhanh chóng trong một khoảng thời gian ngắn khi người bệnh gặp phải các rối loạn nội tiết hormon estrogen.

Phụ nữ trong độ tuổi 25 – 50 là nhóm trường hợp dễ mắc bệnh u xơ tử cung nhất. Trong độ tuổi sinh sản từ 30 – 40 thì u xơ tử cung chiếm đến 1/5 các bệnh phụ khoa thường gặp phải. Do trong thời gian này, đa số nữ giới sẽ trải qua cột mốc mang thai và sinh nở, cơ thể chị em thường thay đổi nhiều về nội tiết tố. U xơ tử cung không phải là căn bệnh nguy hiểm và không gây ra ung thư như nhiều người lầm tưởng. Tuy nhiên nếu u xơ xảy ra trong thai kỳ, khối u sẽ phát triển chèn ép thai nhi, làm tăng nguy cơ động thai, sảy thai, sinh sớm…  

Ở giai đoạn tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, u xơ tử cung xảy ra ít phổ biến hơn nhưng bệnh cũng nằm trong nhóm những bệnh lý phụ khoa phổ biến trong giai đoạn này. Thời kỳ này nội tiết tố estrogen bị suy giảm, người phụ nữ bị rối loạn mãn kinh, nếu như u xơ sẽ gặp phải các vấn đề như rong kinh hoặc cường kinh gây thiếu máu. Trong đa số các trường hợp u xơ trong giai đoạn này đều có thể tự thoái hóa và biến mất trong 2-3 năm. Từ đó hoạt động của buồng trứng bị ảnh hưởng,  estrogen và progesteron suy giảm giúp tiết chế sự phát triển của u xơ.

Những ai có nguy cơ bị u xơ tử cung cao nhất

U xơ tử cung không chỉ xảy ra ở một số độ tuổi nhất định mà còn chịu tác động từ những yếu tố khác, như chủng tộc, cân nặng, di truyền. Cụ thể những đối tượng có nguy cơ cao bị u xơ tử cung gồm có:

• Phụ nữ gốc Phi: Phụ nữ ở Châu Phi có tỷ lệ mắc bệnh u xơ tử cung cao nhất thế giới. Đồng thời độ tuổi mắc u xơ tử cung ở phụ nữ châu Phi cũng sớm hơn so với phụ nữ da trắng, phụ nữ châu Á. Nguyên nhân xuất phát từ điều kiện sống, hôn nhân, ảnh hưởng từ di truyền…
• Thừa cân, béo phì: Cân nặng có thể là yếu tố quyết định sự điều tiết hormone estrogen trong cơ thể. Thực thế điều này đã được chứng minh khi cân nặng phụ nữ càng cao thì khả năng mắc bệnh phụ khoa càng lớn, trong đó có u xơ tử cung, u nang buồng trứng. 
• Thói quen sinh hoạt: Chế độ sinh hoạt không lành mạnh, cụ thể như lười vận động, thường xuyên căng thẳng trong công việc, hoặc do chế độ ăn uống thiếu khoa học, ít chất xơ là những yếu tố thúc đẩy u xơ tử cung. Trong đó những phụ nữ thường xuyên stress, căng thẳng có nguy cơ mắc bệnh cao do ảnh hưởng của tâm lý chi phối sản sinh nội tiết trong cơ thể.
• Tiền sử gia đình: U xơ tử cung là căn bệnh có tính di truyền do tính trội của một số gen gây ra. Vì thế ở những gia đình có bà, hoặc mẹ bị u xơ tử cung thì khả năng mắc bệnh ở thế hệ con cháu cao gấp 3 lần so với bình thường. Do đó các bác sĩ thường khuyến khích phụ nữ thăm khám phụ khoa tổng quát trong độ tuổi 20 – 30 nếu như gia đình có người mắc phải một trong những bệnh phụ khoa này nói chung.

U xơ tử cung ở độ tuổi nào thì nguy hiểm?

Tuổi nào hay bị u xơ tử cung thì nguy hiểm là câu hỏi chung được nhiều chị em đang mắc phải căn bệnh này quan tâm. Ở mỗi độ tuổi, u xơ tử cung có thể gây ra những ảnh hưởng khác nhau đối với sức khỏe. Cơ bản u xơ tử cung là căn bệnh lành tính, chỉ khi khối u phát triển đến kích thước nhất định, hoặc u xơ nằm chèn ép lên cơ quan khác thì chúng mới đe dọa sức khỏe người bệnh.

• Đối với nữ giới trong độ tuổi sinh sản, u xơ tử cung có thể khiến hoạt động thụ tinh gặp nhiều khó khăn. Khi khối u bám vào lớp nội mạc tử cung vô tình sẽ gây cản trở hoạt động làm tổ của hợp tử. U xơ cũng khiến cho thành tử cung mất sự ổn định, điều này sẽ làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non trong thai kỳ.
• Đối với nữ giới bị u xơ trong giai đoạn tiền mãn kinh sẽ đối mặt với nhiều nguy hiểm hơn. Do trong giai đoạn này, nội tiết của nữ giới thường xuyên xảy ra rối loạn, sức khỏe giảm sút nên u xơ có tiến triển nhanh và dễ gây biến chứng. Cụ thể như tình trạng tiểu tiện nhiều, táo bón, thiếu máu, cơ thể mệt mỏi khó chịu, rối loạn kinh nguyệt, băng kinh, cường kinh… Những triệu chứng này thường xuất phát từ tình trạng u xơ phát triển lớn và gây chèn ép lên những cơ quan lân cận.
• Đối với nữ giới ở giai đoạn mãn kinh, u xơ tử cung trong giai đoạn mãn kinh ít khi gây ra biến chứng, Do cơ thể người phụ nữ gần như không còn sản xuất ra hormone nữa nên u xơ sẽ thoái hóa dần. Tuy nhiên một số ảnh hưởng về tâm lý, người bệnh có thể nóng nảy và khó chịu hơn. Ngoài ra cũng có những trường hợp u xơ thoái hóa và tróc khỏi lướp niêm mạc gây chảy máu tử cung qua đường âm đạo…

Tầm soát u xơ tử cung bằng cách nào?

Tùy thuộc vào độ tuổi bị u xơ tử cung và trường hợp bạn có nằm trong nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh hay không để chủ động tầm soát u xơ tử cung. Có nhiều phương pháp chẩn đoán thông qua các dấu hiệu lâm sàng, hoặc xét nghiệm để tầm soát u xơ tử cung. Cụ thể căn cứ vào các điều kiện sau:

Phụ thuộc vào vị trí của khối u 

• U xơ ở thân tử cung (tỷ lệ 96%), u xơ ở eo tử cung (tỷ lệ 1%), và u xơ ở cổ tử cung (tỷ lệ 3%).
• U xơ dưới thanh mạc, nằm ở kẽ nằm trong bề dày lớp cơ hoặc vị trí dưới niêm mạc.

Phụ thuộc vào biểu hiện của u xơ 

• Rối loạn kinh nguyệt kéo dài hơn 10 ngày, đột ngột chảy máu âm đạo, có máu cục đông đặc.
• Tiết dịch khí hư nhiều và loãng như nước nếu như tình trạng nhiễm khuẩn xảy ra cùng lúc.
• Cơn đau hạ vị và đau tại vùng hố chậu, đau tức nặng bụng như đau cơn đau bụng kinh.
• Hoạt động bài tiết bị ảnh hưởng, người bệnh có thể bị tiểu rắt, tiểu són, bí tiểu.
• Khi khám mỏ vịt có thể xuất hiện polyp có cuống nằm ở ngoài cổ tử cung.

Phụ thuộc vào kết quả xét nghiệm chẩn đoán 

Thực hiện các xét nghiệm bổ sung giúp tầm soát chính xác nhất nguy cơ u xơ tử cung ở nữ giới. Trong đó những phương pháp chẩn đoán được thực hiện là:

• Siêu âm: Để có hình ảnh siêu âm chính xác và rõ nét nhất, bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm qua ngã âm đạo hoặc siêu âm bụng. Bằng cách này có thể cho thấy hình ảnh rõ nét khối u trong tử cung. Phương pháp siêu âm Doppler hoặc siêu âm bơm nước nào tử cung được chỉ định cho những bệnh nhân phù hợp để phân biệt u xơ tử cung với các bệnh lý tử cung khác.
• Xét nghiệm máu: Phương pháp xét nghiệm máu được thực hiện nhằm để hỗ trợ cho kết quả siêu âm. Nếu xảy ra những bất thường trong chẩn đoán lâm sàng thì xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá lại lần nữa. Xét nghiệm máu cũng giúp đánh giá phân biệt các bệnh lý nội tiết như bệnh tuyến giáp, u xơ hay u nang buồng trứng, tử cung…
• Phương pháp chụp cộng hưởng từ: Phương pháp này thường được áp dụng để tầm soát u xơ tử cung ở phụ nữ tử cung lớn hay phụ nữ tiền mãn kinh. Đem lại những khẳng định chính xác hơn về kích thước và vị trí của u xơ, đồng thời giúp bác sĩ phân biệt u xơ tử cung với các khối u khác tại tử cung. 
• Nội soi buồng tử cung: Nội soi được thực hiện khi bác sĩ nghi ngờ u xơ có thể gây nguy hiểm, hoặc nếu chúng nằm chèn ép lên những cơ quan khác xung quanh tử cung. Trong trường hợp u xơ cơ tử cung ở vị trí thuật lợi, kích thước nhỏ sẽ được cắt bỏ ngay tại chỗ.

Chẩn đoán phân biệt

Thực hiện tầm soát u xơ tử cung cũng giúp phân biệt u xơ với những bệnh lý khác ở tử cung. U xơ tử cung thường dễ bị nhầm lẫn với polyp hay những biến thể của ung thư tử cung giai đoạn đầu, do ban đầu biểu hiện của chúng là những u thịt, nếu nhìn bằng hình ảnh chụp khó nhận diện đúng. Nếu như hình ảnh sau khi chụp X-quang hay MRI không điển hình cần làm thêm xét nghiệm phân biệt:

• Sarcoma thân tử cung: Sarcoma là biến thể u ác tính nằm tại tử cung, mặc dù hiếm gặp nhưng chúng dễ bị nhầm lẫn với u xơ bình thường. Có thể phân biệt sarcoma khi u xơ ở tử cung đột ngột gia tăng kích thước. Ngoài ra chúng phổ biến hơn trong độ tuổi mãn kinh hơn là đối tượng phụ nữ trong giai đoạn sinh sản.
• Polyp nội mạc tử cung: Tình trạng polyp nội mạc tử cung cũng là một dạng u thịt lành tính. Chúng được hình thành từ tình trạng phát triển quá mức các tế bào tuyến và mô đệm. Polyp nội mạc tử cung có thể gây ra các chu kỳ kinh rối loạn, làm tăng nguy cơ rong kinh và cường kinh, nhưng đa số chúng đều không gây đe dọa đến sức khỏe nữ giới.
• U xơ trung tính: Là dạng u xơ chưa thể xác định cụ thể tính chất u lành hay u ác. Đồng thời đây cũng là dạng trung gian giữa các sarcoma, u xơ trung tính có tiên lượng xấu vì chúng thường tiến triển thành sarcoma.
• Bệnh tuyến-cơ tử cung: Là tình trạng lạc tuyến nội mạc tử cung tại lớp cơ tử cung. Đây cũng là nguyên nhân gây ra hiện tượng thống kinh và hiếm muộn, xuất huyết tử cung bất thường.
• Nguyên nhân ác tính khác: Trong một số ít trường hợp hiếm gặp, chẩn đoán u xơ tử cung sai do nhầm lẫn với u ác tính. Phân biệt u xơ tử cung với những bệnh lý ác tính có cùng biểu hiện, như ung thư cổ tử cung, ung thư nội mạc tử cung,… 

Phương pháp phòng ngừa u xơ tử cung

Để phòng ngừa u xơ tử cung, nữ giới nên bắt đầu xây dựng kế hoạch bảo vệ sức khỏe sinh sản từ giai đoạn sau trưởng thành. Sau đây là một số phương pháp giúp phòng tránh u xơ tử cung và nhiều bệnh lý phụ khoa khác cần thiết bạn nên áp dụng:

• Có kế hoạch xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Một thực đơn ăn uống đa dạng các chất, cùng với thói quen ăn uống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc u xơ tử cung . Trong đó những nhóm dưỡng chất được khuyến khích bổ sung tăng cường gồm chất xơ, vitamin, protein, chất béo thực vật từ đậu nành, đậu đen.
• Sinh hoạt và tập luyện thể thao điều độ: Thường xuyên luyện tập thể thao giúp nữ giới duy trì các chỉ số cân nặng và điều tiết hormone ổn định. Tập thói quen đi ngủ sớm, ngủ đủ giấc, suy nghĩ lạc quan để tránh tình trạng để cơ thể mỏi quá độ, kết hợp phòng ngừa rối loạn nội tiết. 
• Khám sức khỏe định ký: Nữ giới trong độ tuổi sinh sản nên chủ động tầm soát u xơ tử cung bằng cách khám sức khỏe phụ khoa định kỳ từ 3-6 tháng một lần. Do đa số những bệnh lý phụ khoa đề không có dấu hiệu nhận biết chính xác, vì thế việc thăm khám kịp thời sẽ giúp phát hiện bệnh và điều trị sớm nhất.

Bài viết đã thông tin cụ thể về vấn đề ở độ tuổi nào hay bị u xơ tử cung, cũng như những cách tầm soát bệnh lý này. Ở bất kỳ độ tuổi nào, phụ nữ cũng cần chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản để phòng tránh các nguy cơ mắc bệnh phụ khoa. Nếu nghi ngờ nguy cơ mắc bệnh, bạn nên đến các bệnh viện để được hỗ trợ chẩn đoán và có giải pháp tốt nhất chữa trị căn bệnh này.

Có thể bạn quan tâm: Người u xơ tử cung có nên cố mang thai, sinh con?

DÀNH RIÊNG CHO BẠN

U40 Chữa Khỏi U Xơ Tử Cung Nhờ Giải Pháp Của Thuốc Dân Tộc

Diệp Phụ Khang Chữa U Xơ Tử Cung – Loại Bỏ Những “Nỗi Đau” Khó Nói

Trải Nghiệm Người Bệnh Loại Bỏ U Xơ Tử Cung Không Phẫu Thuật

Bị Chẩn Đoán Sai Bệnh, Bao Cố Gắng Điều Trị Suốt 2 Năm Đổ Sông Đổ Bể