Trào Ngược Dạ Dày Ợ Hơi Do Đâu? Làm Sao Nhanh Hết?
Trào ngược dạ dày ợ hơi là triệu chứng thường gặp. Khác với triệu chứng ợ hơi thông thường, ợ hơi do trào ngược dạ dày có thể là dấu hiệu sớm của một số bệnh lý dạ dày khác như trào ngược dạ dày – thực quản, viêm loét dạ dày… nguy hiểm.
Trào ngược dạ dày ợ hơi là gì?
Ợ hơi được hình thành trong quá trình ăn uống, khi nhai nuốt thức ăn, cơ thực quản dưới sẽ đồng thời đưa không khí vào bên trong cơ thể. Khí dư này tích tụ ở bên trong dạ dày và đến một mức độ nhất định, cơ thể sẽ đẩy hết lượng khí dư này ra ngoài thông qua thực quản và thoát ra bằng đường miệng. Lượng khí dư này càng nhiều thì âm thanh ợ hơi sẽ càng lớn.
Các chuyên gia cho biết, tình trạng ợ hơi nhiều là phản ứng sinh lý khá bình thường của cơ thể, chỉ xảy ra trong khoảng 1 tiếng sau khi ăn và kết thúc sau 2 tiếng, không kèm theo các triệu chứng khó chịu nào khác. Còn tình trạng ợ hơi xảy ra kèm theo trào ngược dạ dày thì lại là một khái niệm khác. Trào ngược dạ dày hay còn gọi là trào ngược dạ dày – thực quản là bệnh lý dạ dày phổ biến, bệnh có rất nhiều triệu chứng và ợ hơi là một trong những triệu chứng thường gặp nhất.
Vì vậy, để phân biệt trào ngược dạ dày ợ hơi và ợ hơi sinh lý có thể dựa vào một số đặc điểm sau:
- Ợ hơi do trào ngược dạ dày xảy ra với tần suất liên tục, không thể kiểm soát được số lần ợ hơi, cơn ợ hơi thường dài và có âm thanh rất lớn.
- Cơn ợ hơi có thể xảy ra dù đã ăn no hoặc không ăn, đặc biệt khi sử dụng rượu bia, nước ngọt có gas.
- Kèm theo ợ hơi là một số triệu chứng khác như đắng miệng, hôi miệng, buồn nôn, răng xỉn màu, đau họng, chướng bụng… do trào ngược axit dạ dày.
Trào ngược dạ dày ợ hơi do đâu?
Như đã biết, trào ngược dạ dày ợ hơi là dấu hiệu của bệnh lý chứ không phải do ợ hơi sinh lý thông thường. Tình trạng này có thể xuất phát từ các nguyên nhân từ đơn giản đến phức tạp, chẳng hạn như:
1. Do trào ngược axit dạ dày – thực quản:
Khi chức năng trương lực cơ của cơ vòng thực quản bị suy giảm cộng với sự co bóp bất thường của nhu động ruột sẽ làm kích thích bài tiết axit dịch vị dạ dày nhiều hơn. Từ đó gây ra trào ngược axit dịch vị, thức ăn, không khí hay men tiêu hóa… từ dạ dày lên thực quản và gây ra ợ hơi.
Tình trạng ợ hơi do trào ngược axit dạ dày – thực quản thường đi kèm với cảm giác nóng rát lồng ngực, đau thượng vị, buồn nôn, nôn ói và cảm thấy khó chịu. Bệnh lý này thường xảy ra ở những người bị suy yếu chức năng dạ dày, thừa cân – béo phì hay phụ nữ mang thai…
2. Viêm loét dạ dày
Viêm loét dạ dày là tình trạng lớp niêm mạc dạ dày bị bào mòn và hình thành các ổ viêm loét tại nhiều vị trí với kích thước khác nhau. Và một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh lý này là trào ngược dạ dày ợ hơi thường xuyên, liên tục và kéo dài, kèm theo đó là đau bụng sau khi ăn no, ợ chua, chướng bụng, đầy hơi…
Các chuyên gia cũng cho biết thêm nguyên nhân chủ yếu gây viêm loét dạ dày là do:
- Dạ dày tăng tiết quá mức axit dịch vị khiến niêm mạc bị tổn thương. Vì bên cạnh các enzyme tiêu hóa thì trong axit dạ dày còn chứa axit HCl có khả năng ăn mòn và làm tăng nặng tình trạng viêm loét.
- Lạm dụng các loại thuốc chống viêm, giảm đau không chứa steroid (NSAID) trong thời gian dài.
3. Không tiêu hóa đường Lactose
Những người có cơ địa khó tiêu hóa hoặc không dung nạp đường lacose do thiếu enzyme phân giải sẽ rất dễ bị trào ngược dạ dày ợ hơi. Triệu chứng này sẽ xảy ra liên tục sau khi bạn uống sữa hoặc sử dụng các chế phẩm từ sữa, lactose không được phân giải sẽ lên men trong dạ dày, sản sinh ra khí dư dẫn đến ợ hơi.
Tình trạng này thường xảy ra đồng thời với các triệu chứng trào ngược dạ dày như đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, đau bụng, tiêu chảy…
4. Do sự bất thường của hệ vi sinh vật đường ruột
Dạ dày bài tiết axit dịch vị không đủ cũng là nguyên nhân khiến cho các loại vi khuẩn trong đường ruột phát triển quá mức. Vì lượng axit này vốn có nhiệm vụ tiêu hóa thức ăn và tiêu diệt các hại khuẩn. Khi thiếu hụt axit dịch vị sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn, virus, nấm… có hại sinh sôi phát triển, từ đó làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.
Lúc này, quá trình tiêu hóa thức ăn trở nên khó khăn hơn, dẫn đến khó tiêu, lên men và giải phóng lượng lớn khí dư thừa, tích tụ trong dạ dày. Tình trạng này sẽ được biểu hiện ra ngoài thông qua triệu chứng trào ngược dạ dày ợ hơi, ợ chua, ợ nóng liên tục, hôi miệng và xì hơi.
Cách xử lý khắc phục nhanh chóng tình trạng trào ngược dạ dày ợ hơi
Tình trạng trào ngược dạ dày ợ hơi do rất nhiều nguyên nhân gây ra và hầu hết các trường hợp mắc phải đều xuất phát từ thói quen ăn uống kém khoa học. Tùy vào mức độ triệu chứng và tổn thương nặng hay nhẹ mà bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh điều trị bằng biện pháp phù hợp.
Hiện nay, để xử lý khắc phục trào ngược dạ dày nói chung thường bao gồm các biện pháp như: điều chỉnh chế độ ăn uống, thay đổi lối sống, điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa và một số thủ thuật khác. Cụ thể như sau:
1. Điều chỉnh thói quen ăn uống và thực hiện lối sống lành mạnh
Đây là yếu tố quan trọng để giúp làm giảm triệu chứng, thậm chí có thể dứt điểm hoàn toàn tình trạng trào ngược dạ dày ợ hơi cho bạn.
Về chế độ ăn uống
- Tuân thủ nguyên tắc ăn chậm nhai kỹ.
- Chia nhỏ các bữa ăn hằng ngày để giảm áp lực cho dạ dày.
- Ăn đủ bữa, tuyệt đối không được nhịn ăn, đặc biệt là bữa sáng.
- Tạo thói quen đi lại nhẹ nhàng sau khi ăn, tránh vận động mạnh, chạy nhảy quá sức hoặc nằm ngay sau khi ăn no.
- Tránh ăn uống trước giờ ngủ khoảng 2 – 3 tiếng.
- Ưu tiên bổ sung các loại thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa như rau củ quả tươi, thực phẩm giàu axit béo omega-3, yến mạch, sữa chua, trái cây có lượng axit thấp (như chuối, lê, táo, dưa hấu, việt quất… )
- Tránh tiêu thụ các loại thực phẩm chứa axit như chanh, cam, bưởi, quýt, xoài chua,, thực phẩm muối lên men như măng chua, cà muối…, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ khó tiêu, đồ ăn cay nóng, thức uống chứa gas, cồn, chứa chất kích thích…
- Khuyến khích sử dụng các loại trà thảo mộc như trà gừng, trà hoa cúc, trà cam thảo… để làm giảm tần suất ợ hơi, cảm giác nóng rát ngực…
Về thói quen sinh hoạt
- Để giảm số lần ợ hơi do trào ngược dạ dày, bạn nên nằm nghiêng sang bên trái hỗ trợ tiêu hóa thức ăn tốt hơn và kê gối nằm cao hơn 15cm so với bình thường.
- Tập luyện thể dục đều đặn hằng ngày để tăng cường sức đề kháng, nâng cao hệ miễn dịch chống lại các mầm mống gây bệnh, đặc biệt vận động sẽ giúp cải thiện hiệu quả chức năng sinh lý của hệ tiêu hóa.
- Cân đối thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý để tránh căng thẳng, mệt mỏi quá mức để hỗ trợ tốt cho quá trình khắc phục trào ngược dạ dày ợ hơi.
2. Điều trị nội khoa
Để điều trị triệu chứng hiệu quả và phòng ngừa tái phát tình trạng trào ngược dạ dày ợ hơi người bệnh cần điều trị dứt điểm nguyên nhân gây ra. Lúc này, tùy vào kết quả thăm khám và chẩn đoán bệnh mà bác sĩ sẽ kê đơn cho bạn sử dụng loại thuốc phù hợp.
Thông thường, với một số trường hợp bị trào ngược dạ dày ợ hơi do chứng trào ngược axit và trào ngược dạ dày thực quản sẽ được kê đơn sử dụng các loại thuốc như:
- Thuốc trung hòa axit dịch vị: Phổ biến như Tums, Pepto – Bismol, Rolaids, Mylanta
- Thuốc làm giảm tiết axit dịch vị: như Zantac, Pepcid, Tamaget…
3. Điều trị ngoại khoa
Những trường hợp trào ngược dạ dày ợ hơi do suy giảm chức năng của hàng rào ngăn chặn sự trào ngược thì chỉ có thể được điều trị bằng biện pháp phẫu thuật nhằm giữ cho các chất trong dạ dày không bị trào ngược lên thực quản.
Phương pháp phẫu thuật chỉ được áp dụng cho những trường hợp mắc bệnh quá nghiêm trọng như viêm loét dạ dày – thực quản, dẫn đến xuất huyết hoặc có nguy cơ bị thủng dạ dày. Việc cân nhắc đồng ý phẫu thuật trào ngược dạ dày giúp tránh phải sử dụng thuốc lâu dài, giảm tác dụng phụ cho sức khỏe. Một vài phương pháp phẫu thuật thường dùng như: phẫu thuật khâu xếp nếp đáy vị vào thực quản, nội soi xuyên miệng, thủ thuật Stretta…
Tình trạng trào ngược dạ dày ợ hơi là triệu chứng khó chịu và dễ tái phát. Tuy nhiên, đây là dấu hiệu chưa quá nghiêm trọng nên người bệnh cần chú ý xử lý khắc phục càng sớm càng tốt để bảo tồn chức năng hệ tiêu hóa cũng như phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Có thể bạn quan tâm
Thông tin hữu ích
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!