Thuốc Phenylephrine – Công dụng, cách dùng và chống chỉ định

Thuốc Phenylephrine có tác dụng làm giảm hiện tượng sung huyết ở kết mạc, mô xoang và niêm mạc mũi. Thuốc thường được bào chế ở dạng điều trị tại chỗ và được chỉ định với bệnh nhân viêm xoang, viêm mũi dị ứng, viêm kết mạc, viêm màng bồ đào,…

Công dụng của thuốc Phenylephrine

Thuốc Phenylephrine có tác dụng co mạch nhằm tăng huyết áp và giảm sung huyết. Loại thuốc này ít khi được sử dụng toàn thân mà chủ yếu được dùng ở dạng điều trị tại chỗ (thuốc xịt, thuốc nhỏ).

Với dạng điều trị tại chỗ, thuốc Phenylephrine có tác dụng giảm sung huyết ở mũi và xoang. Từ đó làm giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, chảy nước mũi, thở khò khè,…

Ngoài ra loại thuốc này cũng được sử dụng ở dạng nhỏ mắt, được dùng trong điều trị viêm kết mạc và chuẩn bị trước khi phẫu thuật nhãn cầu.

Thuốc Phenylephrine – Chỉ định và Chống chỉ định

Thuốc Phenylephrine được chỉ định trong những trường hợp sau:

• Cảm lạnh
• Viêm xoang
• Viễm mũi dị ứng
• Viêm kết mạc cấp
• Viêm màng bồ đào

Ngoài ra trong một số trường hợp, thuốc cũng được sử dụng để chẩn đoán một số bệnh lý ở mắt.

Chống chỉ định thuốc Phenylephrine cho các đối tượng sau:

• Người mắc hội chứng Raynaud
• Bệnh nhân tiểu đường
• Người bị cao huyết áp và các bệnh tim mạch khác
• Phì đại tuyến tiền liệt
• Người bị glaucoma góc đóng
• Bệnh nhân cường giáp

Trên thực tế, loại thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng đối với một số đối tượng có nguy cơ cao. Do đó để giảm thiểu rủi ro khi sử dụng, bạn nên thông báo với bác sĩ tình trạng bệnh lý và tiền sử dị ứng thuốc để được xem xét trước khi chỉ định loại thuốc này.

Dạng bào chế thuốc Phenylephrine

Thuốc Phenylephrine thường được bào chế ở các dạng điều trị tại chỗ như:

• Thuốc nhỏ mắt
• Thuốc nhỏ mũi
• Thuốc xịt mũi dạng phun sương

Trước đây thuốc được bào chế ở dạng viên uống và dạng tiêm, được chỉ định cho các đối tượng bị giảm huyết áp. Tuy nhiên hiện nay dạng bào chế này ít khi được sử dụng.

Cách dùng và liều lượng thuốc Phenylephrine

Hướng dẫn sử dụng thuốc Phenylephrine:

• Thuốc nhỏ mắt: Ngửa cổ về phía sau, dùng tay kéo nhẹ bọng mắt và nhỏ từ 2 – 3 giọt thuốc. Cố gắng giữ mắt mở trong khoảng 10 giây để thuốc thẩm thấu vào bên trong.
• Thuốc nhỏ mũi: Ngửa cổ về phía sau và nhỏ thuốc vào lỗ mũi. Giữ nguyên tư thế trong vòng 10 – 20 giây để thuốc đi sâu vào các mô xoang.

Khi sử dụng, cần tránh để đầu thuốc tiếp xúc với mi mắt và niêm mạc mũi. Tình trạng này có thể khiến thuốc bị biến chất và giảm tác dụng điều trị.

Liều dùng thuốc Phenylephrine ở dạng nhỏ mắt

• Điều trị đau mắt đỏ: Nhỏ 1 giọt/ lần, cứ 3 – 4 giờ nhỏ thêm 1 lần
• Điều trị viêm màng bồ đào: Nhỏ vào kết mạc 1 giọt/ lần, chỉ sử dụng không quá 3 lần/ ngày

Liều dùng thuốc Phenylephrine ở dạng nhỏ mũi

• Người lớn và trẻ trên 12 tuổi: Nhỏ 2 – 3 giọt/ 1 bên mũi, lặp lại liều sau 4 giờ
• Trẻ từ 2 – 12 tuổi: Nhỏ 2 – 3 giọt/ 1 bên mũi, lặp lại liều sau 4 giờ
• Trẻ dưới 2 tuổi: Sử dụng theo liều lượng được bác sĩ chỉ định

Trong trường hợp không có cải thiện lâm sàng sau 3 ngày dùng thuốc, bạn nên trình bày với bác sĩ để xác định nguyên nhân và được chỉ định loại thuốc thay thế.

Sử dụng thuốc Phenylephrine cần lưu ý điều gì?

Khi sử dụng thuốc Phenylephrine, bạn cần lưu ý những thông tin sau đây:

• Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc Phenylephrine.
• Dùng thuốc quá liều có thể gây ra các triệu chứng toàn thân. Vì vậy bạn chỉ nên sử dụng theo đúng liều lượng đã được chỉ định.
• Thuốc Phenylephrine có thể gây ra một số tác dụng phụ như kích ứng tại chỗ, làm mờ giác mạc, giải phóng các hạt sắc tố ở mống mắt,…
• Cần tránh sử dụng thuốc Phenylephrine với thuốc Pilocarpin (thuốc co đồng tử), thuốc Guanethidin, Levodopa, Digitalis, thuốc ức chế IMAO, các chất cường giao cảm,…
• Tránh sử dụng rượu bia và hút thuốc lá trong thời gian sử dụng thuốc.
• Nếu có dấu hiệu dị ứng thuốc, vui lòng thông báo với bác sĩ để được khắc phục và xử lý.

Có nên dùng thuốc Phenylephrine điều trị viêm xoang?

Thuốc Phenylephrine có tác dụng giảm sung huyết ở mô xoang và niêm mạc mũi, từ đó làm giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, thở khò khè, chảy nước mũi,… Vì vậy có thể sử dụng loại thuốc này trong điều trị viêm xoang, viêm mũi dị ứng, cảm lạnh và cảm cúm.

Tuy nhiên Phenylephrine là thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy bạn chỉ nên sử dụng khi có yêu cầu của bác sĩ. Tự ý dùng thuốc có thể gây ra các tình huống rủi ro và một số tác dụng không mong muốn.

Bài viết đã khái quát một số thông tin cơ bản về thuốc Phenylephrine trong điều trị viêm xoang và một số bệnh lý khác. Hiện tại hoạt chất này có mặt trong nhiều biệt dược, vì vậy bạn cần thận trọng khi sử dụng nhằm hạn chế tình trùng lặp thuốc.

Có thể bạn quan tâm:

• Cota Xoang giá bao nhiêu, bán ở đâu? Các lưu ý và những điều cần thận trọng khi dùng
• Xoang Bách Phục giá bao nhiêu, mua ở đâu, có tác dụng phụ?