Mặc dù là bệnh lý mạn tính phổ biến với các tổn thương cơ bản như dát đỏ, da sáp, ngứa nhẹ, phát ban… nhưng các nguyên nhân gây viêm da tiết bã hiện vẫn chưa được xác định.
8 yếu tố gây viêm da tiết bã thường gặp
Viêm da tiết bã là bệnh thường gặp ở các vùng da hay tiết dầu nhất là mặt, lưng và ngực. Bệnh xảy ra ở trẻ em và người lớn với các triệu chứng đa dạng từ nặng đến nhẹ. Nguyên nhân gây viêm da tiết bã liên quan đến nhiều yếu tố .
Do cơ địa
Nhiều bệnh nhân mắc viêm da tiết bã là do gặp phải tình trạng tăng tiết bã nhờn khiến da luôn nhiều dầu, bóng. Bởi lượng bã nhờn tiết ra hằng ngày luôn cao nên nang lông và tuyến bã nhờn thường xuyên bít kín gây ra tình trạng viêm, sưng.
Do thiếu, rối loạn nội tiết tố
Tình trạng thiếu, rối loạn hormone thường xảy ra ở trẻ sơ sinh trong đó trẻ dưới 3 tháng tuổi mắc nhiều nhất, giảm dần khi 1 tuổi rồi hết hẳn nhưng sau đó lại tái phát rầm rộ ở tuổi trưởng thành.
Vào một số giai đoạn có sự thay đổi hormone, nội tiết tố như giai đoạn tuổi dậy thì, giai đoạn mang thai… người bình thường vẫn có thể bị tăng tiết bã nhờn dẫn đến tình trạng viêm da tiết bã.
Riêng với trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi, theo tài liệu của Bộ Y tế, nguyên nhân gây ra viêm da tiết bã là do tác dụng của androgen từ mẹ truyền qua rau thai. Nó khiến tuyến bã của trẻ tăng hoạt động dẫn đến tình trạng nhiều trẻ em mắc bệnh trong thời kỳ sơ sinh.
Do di truyền
Viêm da tiết bã cũng có thể được gây ra bởi yếu tố di truyền. Tuy nhiên, các trường hợp mắc bệnh này do di truyền cũng không thật sự phổ biến nhưng cũng không quá hiếm gặp. Khi mối quan hệ giữa bạn và người thân mắc bệnh viêm da tiết bã càng gần thì nguy cơ mắc bệnh do di truyền càng cao.
Các trường hợp viêm da tiết bã do di truyền thường kéo dai dẳng và rất khó điều trị vì đa số là mạn tính. Ở dạng mạn tính, bệnh rất khó để điều trị dứt điểm trong thời gian ngắn, nếu không trị tận gốc sẽ rất dễ tái phát.
Do suy giảm hệ miễn dịch
Viêm da tiết bã có liên quan rất lớn đến sự suy giảm ở hệ thống miễn dịch của mỗi người. Những người nhiễm HIV, cấy ghép cơ quan hoặc suy dinh dưỡng, thiếu kẽm có thường là các đối tượng dễ mắc viêm da tiết bã. Đặc biệt, với người nhiễm HIV, viêm da tiết bã biểu hiện sớm ở trình trạng viêm da đầu mức độ nặng.
Do ảnh hưởng của mỹ phẩm
Viêm da tiết bã do mỹ phẩm biểu hiện chủ yếu ở tình trạng viêm, sưng, tăng tiết và ứ đọng bã nhờn ở da mặt, vùng cổ, trán và hai bên cánh mũi. Các phòng khám chuyên khoa Da liễu cho biết, có rất nhiều bệnh nhân bị viêm da tiết bã ở mặt hay da đầu là do sử dụng mỹ phẩm kém chất lượng, không phù hợp với da hoặc do da quá nhạy cảm. Việc sử dụng mỹ phẩm không đúng cách, không vệ sinh, tẩy trang sau trang điểm khiến các hạt mỹ phẩm bám vào lỗ chân lông gây bít tắc chính là nguyên nhân gây ra viêm da.
Do tác dụng phụ từ thuốc điều trị
Ngoài mỹ phẩm, các loại thuốc điều trị cũng có thể là tác nhân gây ra tình trạng viêm da tiết bã nhờn. Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến bã nhờn bao gồm:
- Nhóm thuốc dùng ngoài da có thành phần corticoid.
- Nhóm thuốc điều trị huyết áp và mất trí nhớ như Methyldopa.
- Nhóm thuốc điều trị dạ dày, chống dị ứng.
Do môi trường và thói quen sinh hoạt
Thói quen sinh hoạt không tốt khiến lớp hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, da mất độ ẩm, trở nên nhạy cảm hơn với các yếu tố môi trường dẫn đến tình trạng mất cân bằng, da tiết bã nhờn quá nhiều. Một số thói quen không tốt có thể ảnh hưởng đến da như:
- Không thường xuyên vệ sinh vật dụng cá nhân như chăn, nệm, dụng cụ trang điểm…
- Không bảo vệ, che chắn da mặt để da bị ảnh hưởng trực tiếp bởi bụi bẩn và ánh nắng mặt trời.
- Không chăm sóc, vệ sinh da mặt hoặc vệ sinh không đúng cách, lạm dụng mỹ phẩm.
- Thức quá khuya, thường xuyên căng thẳng, chế độ ăn uống ngủ nghỉ không điều độ.
Do ảnh hưởng từ các bệnh lý khác
Cơ chế sinh bệnh chính của viêm da tiết bã là do nấm Malassezia ovale, vi khuẩn P.acne và một số vi khuẩn khác phát triển trên vùng da nhờn gây ra. Ngoài ra, bệnh còn có thể xuất hiện do da gặp nhiều ảnh hưởng từ các bệnh mãn tính như hen suyễn, các bệnh về chuyển hóa. Những bệnh này thường khiến da bị ảnh hưởng theo thời gian gây ra các vấn đề về da trong đó có viêm da tiết bã nhờn. Các rối loạn thần kinh như bệnh Parkinson, trầm cảm, chậm phát triển cũng là một trong số những nguyên nhân gây ra viêm da tiết bã ở người lớn.
Cách phòng ngừa viêm da tiết bã
Viêm da tiết bã dù xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào cũng ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người bệnh. Các tổn thương trên da và tình trạng bong vảy, rụng tóc liên tục khiến người bệnh trở nên tự ti và khó chịu vì ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Tùy theo từng lứa tuổi mà cách phòng ngừa bệnh viêm da tiết bã cũng khác nhau.
Phòng ngừa viêm da tiết bã ở trẻ em
Để phòng ngừa viêm da tiết bã, mẹ cần chú ý các vấn đề như sau:
- Trước hết mẹ hãy bổ sung vitamin B trong thời kỳ mang thai. Vitamin B có vai trò rất quan trọng với tế bào da nên có thể giúp phòng ngừa viêm da tiết bã. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy điều này sẽ mang lại hiệu quả tốt. Vì vậy, trước khi bổ sung vitamin B để sử dụng hằng ngày mẹ nên trao đổi với bác sĩ về khả năng sử dụng nó.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học cho các bữa ăn để bé có thể hấp thụ vitamin E, C, Omega-3 qua sữa mẹ.
- Đảm bảo môi trường luôn sạch sẽ, tránh để bé tiếp xúc với khói bụi, lông thú…
Phòng ngừa viêm da tiết bã ở người lớn
Ở người lớn, có rất nhiều yếu tố dẫn đến viêm da tiết bã, bạn có thể dựa vào các nguyên nhân mà chúng tôi đã đề cập để đưa ra biện pháp phòng tránh phù hợp. Để phòng ngừa viêm da tiết bã ở người lớn, bạn cần chú ý một số vấn đề sau:
- Ăn nhiều rau củ quả tươi, rau xanh để bổ sung các vitamin tốt cho da.
- Hạn chế sử dụng các thực phẩm ngọt, thức ăn chế biến sẵn, thực phẩm nhiều dầu mỡ để da mặt hạn chế tiết bã nhờn.
- Chú ý chăm sóc tốt da mặt, không nên lạm dụng mỹ phẩm. Tránh dùng các chất tẩy rửa mạnh nhất là đối với làn da nhạy cảm, dễ kích ứng.
- Tăng cường rèn luyện sức khỏe, nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
Trên đây là một số thông tin về các nguyên nhân gây viêm tiết bã thường gặp và các biện pháp phòng ngừa. Có thể nói, viêm da tiết bã không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị dứt điểm người bệnh sẽ phải thường xuyên đối mặt với các triệu chứng khó chịu mà bệnh gây ra.
Bài viết bạn có thể tham khảo thêm:
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!