Mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu – Cách khắc phục

Đặt lịch hẹn

×

Bác sĩ CKII Nguyễn Thị Nhuần

Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội

Đặt lịch

Sự thay đổi hormone cùng với quá trình hình thành và phát triển của bào thai khiến cho nhiều chị em bị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu. Để ngăn ngừa và khắc phục tình trạng này một cách an toàn, thai phụ có thể áp dụng một số mẹo tự nhiên dưới đây.

Hiện tượng mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu

Mất ngủ là hiện tượng xảy ra phổ biến trong thai kỳ, nhất là giai đoạn tam cá nguyệt thứ nhất tức 3 tháng đầu tiên tính từ lúc có thai. Đây là một biểu hiện thường gặp của chứng rối loạn giấc ngủ với các đặc điểm nhận diện như:

• Khó đi vào giấc ngủ, nằm trằn trọc cả tiếng, thậm chí mất vài tiếng đầu óc vẫn còn tỉnh táo không ngủ được.
• Bà bầu có thể ngủ nhưng giấc ngủ không kéo dài được lâu
• Thức giấc nhiều lần trong đêm và phải mất ít nhất 30 phút sau mới ngủ lại được
• Tỉnh dậy quá sớm vào buổi sáng trong khi mọi người còn đang say giấc
• Sáng thức dậy với một cơ thể uể oải, mệt mỏi, ngáp liên tục, đầu óc thiếu tỉnh táo

Nguyên nhân gây mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu

Bà bầu có thể bị mất ngủ trong 3 tháng đầu vì những nguyên nhân sau:

• Sự xuất hiện của hormone thai kỳ có tên gọi là progesterone khiến tâm lý của phụ nữ mang thai trở nên nhạy cảm, dễ nóng giận hoặc rơi vào trạng thái lo âu, căng thẳng, suy nghĩ nhiều. Điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
• Khi hình thành nhau thai, cơ thể phải huy động một lượng lớn máu và oxy vào trong khung chậu để nuôi dưỡng bào thai. Hiện tượng này có thể gây mệt mỏi, thiếu máu não và khiến nhiều chị em bị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu.
• Do sự phát triển lớn dần của thai nhi. Để đáp ứng điều này, khung chậu của người mẹ sẽ ngày càng bị giãn nở theo thời gian gây chèn ép vào các mạch máu. Hậu quả là bà bầu phải đối diện với nguy cơ bị phù chân và các cơn đau lưng diễn ra thường xuyên ngay cả vào buổi tối, từ đó dẫn đến khó ngủ, mất ngủ.
• Trong 3 tháng đầu, dạ con cũng bắt đầu phát triển to dần gây ảnh hưởng đến cử động của cơ hoành. Lúc này, mẹ bầu thường phải cố gắng hít thở liên tục và thở sâu hơn để cung cấp đủ ôxy cho cơ thể. Trải nghiệm quá trình này vào ban đêm sẽ khiến thai phụ khó tránh khỏi cảm giác khó chịu, mất ngủ.
• Việc thường xuyên mót tiểu trong đêm có thể khiến nhiều thai phụ bị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu. Lý giải về hiện tượng này, y học cho rằng trong thai kỳ thận của phụ nữ sẽ phải nâng cao công suất làm việc lên từ 30 – 35%. Điều này không chỉ khiến ure tăng cao mà còn làm tăng lưu lượng nước tiểu trong bàng quang dẫn đến đi tiểu nhiều hơn. Thêm vào đó, hiện tượng mở rộng tử cung khi mang thai cũng tạo sức ép lên bàng quang gây cảm giác mót tiểu liên tục. Mất ngủ là hậu quả tất yếu khi mà bà bầu phải thường xuyên thức giấc trong đêm để đi tiểu.
• Do ốm nghén: Sự thay đổi hormone khiến cho hầu hết phụ nữ mang thai bị ốm nghén trong 3 tháng đầu. Tình trạng này khiến thai phụ mệt mỏi, thường xuyên buồn nôn, nôn ói, chán ăn. Cảm giác không thoải mái cộng với việc cơ thể không được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng khiến cho nhiều mẹ bị mất ngủ.

• Cuối cùng một nguyên nhân quan trọng cũng cần được nhắc tới khi đề cập đến chứng mất ngủ ở phụ nữ mang thai 3 tháng đầu đó chính là các vấn đề về sức khỏe. Một số bệnh lý xảy ra trong thai kỳ có thể khiến thai phụ khó ngủ, không thể ngủ yên giấc vào ban đêm. Chẳng hạn như táo bón, viêm khớp, thoái hóa, khớp, ho, hen suyễn, viêm đường hô hấp, trào ngược dạ dày, tiểu đường…

Bị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu có ảnh hưởng gì không?

• Sau một đêm mất ngủ, thai phụ thường phải thức giấc với một cơ thể kém tỉnh táo, mệt mỏi, uể oải, không thể tập trung làm bất cứ việc gì.
• Mất ngủ diễn ra liên tục trong 3 tháng đầu thậm chí còn khiến bà bầu bị kiệt sức.
• Thiếu oxy và dưỡng chất lên não. Từ đó làm tăng nguy cơ bị cao huyết áp, đau đầu trong thai kỳ
• Kéo dài quá trình chuyển dạ, khiến mẹ bầu khó sinh
• Thay đổi tính tình, dễ nổi nóng, cáu gắt
• Nhanh bị lão hóa da cũng như toàn bộ cơ quan trong cơ thể
• Làm tăng nguy cơ bị trầm cảm sau sinh
• Dễ bị thiếu máu bởi khoảng thời gian từ 11 giờ đêm đến 3 giờ sáng chính là lúc cơ thể sản xuất các tế bào hồng cầu mới.

Thực tế, không chỉ tác động tiêu cực đến sức khỏe của mẹ mà hiện tượng mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu nếu kéo dài còn ảnh hưởng tuần hoàn máu vào trong bào thai. Điều này có thể khiến cho thai nhi không được cung cấp đủ oxy cũng như các dưỡng chất cần thiết để phát triển.

Bị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu phải làm sao để khắc phục?

Để khắc phục tình trạng mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu, trước tiên thai phụ cần điều chỉnh một số thói quen trong chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày như:

• Không ăn quá no hoặc uống nhiều nước sát giờ đi ngủ. Thời điểm dùng bữa tối nên diễn ra trước khi đi ngủ từ 2 – 3 tiếng để dạ dày có thể tiêu hóa được hết thức ăn. Nếu gần đi ngủ mà cảm thấy đói bụng, bà bầu có thể ăn một ít thức ăn nhẹ hoặc uống một ly sữa ấm để xoa dịu thần kinh, giúp ngủ yên giấc hơn.
• Bổ sung thêm các thực phẩm chứa vitamin B vào trong thực đơn cũng là một cách trị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu tự nhiên. Loại vitamin này có nhiều trong ngũ cốc nguyên cám, các loại rau có lá màu xanh, thịt, cá, súp lơ, đậu, hải sản.

• Trường hợp bị mất ngủ do ốm nghén nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày. Khi ăn nên chậm rãi, nhai kỹ thức ăn trước khi nuốt để giảm tải cho dạ dày, ngăn ngừa hiện tượng ợ nóng, trào ngược dạ dày – nguyên nhân gây mất ngủ thường gặp ở phụ nữ mang thai 3 tháng đầu.
• Cắt giảm đường và các món ăn ngọt trong thực đơn bởi ăn quá nhiều đồ ngọt có thể gây bệnh tiểu đường thai kỳ dẫn đến chứng mất ngủ.
• Tránh dùng các thực phẩm, đồ uống có tính kích thích, đặc biệt là vào buổi chiều tối. Bao gồm cà phê, soda, nước trà, socola…
• Khi đi ngủ, thai phụ không nên bật đèn suốt cả đêm. Nếu cần thiết chỉ nên lắp đặt một bóng đèn nhỏ có ánh sáng dịu nhẹ ở vị trí xa tầm mắt và giường ngủ. Ngay cả rèm cửa sổ cũng nên kéo lại không để ảnh sáng từ đèn đường lọt vào.
• Tránh xem tivi hoặc sử dụng điện thoại, máy tính trước khi đi ngủ
• Phòng ngủ cần thoáng khí, yên tĩnh, thoải mái, sử dụng nệm có độ cứng vừa phải.
•  Khi ngủ, bà bầu nên nằm nghiêng sang bên trái, đầu gối hơi uốn cong hoặc đặt một cái gối dưới chân để giữ cho hai chân cao hơn tim. Đây là tư thế ngủ thoải mái và có lợi nhất cho bà bầu trong suốt thai kỳ. Nó giúp giải phóng áp lực cho tĩnh mạch chân, ngăn ngừa phù nề, làm tăng tuần hoàn máu đến bào thai và tim. Điều này sẽ giúp cho bà bầu dễ ngủ, ngủ ngon và sâu giấc hơn.
• Cố gắng tập luyện thói quen đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm trong tất cả các ngày. Lâu dần sẽ giúp hình thành thói quen sinh lý cho giấc ngủ, giảm thiểu tình trạng mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu.
• Tập thể dục, vận động mỗi ngày cũng mang lại nhiều lợi ích cho thai phụ bị mất ngủ trong 3 tháng đầu như: Giảm căng thẳng, kích thích lưu thông khí huyết, cải thiện khả năng miễn dịch, ngăn ngừa chuột rút thai kỳ. Bà bầu nên ưu tiên tập các bài thể dục nhẹ nhàng như yoga, bơi lội, tập thở, thiền định… Một khi cơ thể khỏe mạnh và tâm trạng thoải mái thì bà bầu cũng sẽ ngủ ngon giấc hơn. Tuy nhiên cần lưu ý tránh các hoạt động mạnh trước khi đi ngủ khiến cho thần kinh bị hưng phấn.
• Tắm hoặc ngâm chân bằng nước ấm trước khi đi ngủ kết hợp mát xa toàn thân nhẹ nhàng để đả thông kinh mạch, giúp thần kinh thư giãn và chìm vào giấc ngủ nhanh hơn.
• Dự trữ sẵn một chút đồ ăn nhẹ hay bánh quy để sử dụng mỗi khi cảm thấy đói bụng và buồn nôn.
• Bổ sung sắt, canxi đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa chuột rút khi mang thai 3 tháng đầu. Đây chính là nguyên nhân khiến cho nhiều bà bầu bị mất ngủ.
• Dành 30 – 60 phút vào buổi trưa để có được một giấc ngủ ngắn nhằm giúp não bộ được nghỉ ngơi, chống mệt mỏi khi mất ngủ về đêm.
• Luôn nhớ đi vệ sinh trước khi lên giường ngủ để tránh phải thức giấc quá nhiều lần vào ban đêm khiến giấc ngủ bị gián đoạn.
• Nghỉ ngơi nhiều, tránh để thần kinh bị kích động mạnh hoặc căng thẳng quá mức.
• Áp dụng một số mẹo trị mất ngủ dân gian như dùng trà thảo dược, tinh dầu, lá đinh lăng…

LỜI KHUYÊN

Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu thường không quá nghiêm trọng và có thể được cải thiện sau khi điều chỉnh lối sống cho khoa học. Tuy nhiên trong trường hợp thai phụ bị mất ngủ kéo dài có liên quan đến các rối loạn thần kinh hoặc các bệnh lý khác thì cần thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để xác định chính xác nguyên nhân gây mất ngủ , từ đó có hướng điều trị phù hợp.

Để đảm bảo an toàn cho thai kỳ, bà bầu tuyệt đối không được tùy tiện sử dụng bất cứ loại thuốc nào để trị mất ngủ khi mang thai 3 tháng đầu mà chưa thông qua bác sĩ.

Bạn nên tham khảo thêm

• Bà bầu bị mất ngủ nên ăn gì? 5 món ăn giúp mẹ bầu ngon giấc
• 10 cách trị mất ngủ tại nhà đơn giản + hiệu quả nhanh

Tin bài nên đọc

Định tâm An thần thang có nhờn thuốc không? Nhận định từ chuyên gia và người bệnh

Phản hồi của người bệnh về hiệu quả điều trị mất ngủ bài thuốc Định tâm An thần thang

Đọc ngay

VTV2 giới thiệu bài thuốc thảo dược ĐẶC TRỊ mất ngủ tốt nhất hiện nay

Nghệ sĩ Hương Dung chia sẻ kinh nghiệm KHỎI HẲN mất ngủ kinh niên