Hội chứng tiền kinh nguyệt là gì, kéo dài bao lâu?

Hội chứng tiền kinh nguyệt xảy ra trước khi xuất hiện kinh nguyệt từ 1 – 2 tuần. Các triệu chứng của hội chứng này thường gây ra cảm giác khó chịu về mặt thể chất và tinh thần của nữ giới. 

Hội chứng tiền kinh nguyệt là gì?

Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS/ Pre-menstrual Syndrome) là thuật ngữ đề cập đến các triệu chứng khó chịu về mặt thể chất và tinh thần xảy ra trước khi bắt đầu kinh nguyệt khoảng 1 – 2 tuần. Hội chứng này khá phổ biến và thường gặp ở phụ nữ từ 20 – 30 tuổi.

Các dấu hiệu nhận biết hội chứng tiền kinh nguyệt

Các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt ở mỗi người thường không giống nhau. Điều này phụ thuộc vào khả năng chống chịu của cơ thể và nồng độ độ nội tiết tố của từng người.

Các triệu chứng phổ biến của PMS, bao gồm:

• Cáu gắt
• Nhầm lẫn
• Kém tập trung
• Phiền muộn
• Lo lắng
• Mất ngủ
• Thay đổi ham muốn và nhu cầu tình dục
• Thèm ăn
• Tăng cân
• Đau/ căng tức ngực
• Mệt mỏi
• Xuất hiện các vấn đề về da
• Đau bụng nhẹ
• Rối loạn tiêu hóa (táo bón, đầy bụng, khó tiêu,…)
• Khó tập trung
• Đau nhức toàn thân

Nguyên nhân gây hội chứng tiền kinh nguyệt

Nguyên nhân chính xác gây ra hội chứng tiền kinh nguyệt vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên các chuyên gia cho biết, hội chứng này có thể liên quan đến nội tiết tố nữ và hàm lượng serotonin.

• Mất cân bằng nội tiết tố nữ (Estrogen và Progesterone): Số lượng nội tiết tố nữ thường có xu hướng tăng mạnh trước khi có kinh nguyệt. Điều này dẫn đến tình trạng mất cân bằng nội tiết, từ đó gây ra các triệu chứng khó chịu về mặt thể chất và tinh thần.
• Ảnh hưởng của Serotonin: Trong thời gian trước khi bắt đầu kinh nguyệt, lượng serotonin (chất dẫn truyền thần kinh) có thể suy giảm. Tình trạng này làm phát sinh các triệu chứng về mặt cảm xúc như thèm ăn, mệt mỏi, khó chịu, cáu gắt,…

Bên cạnh đó, một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng này, bao gồm:

• Mắc chứng trầm cảm, lo âu
• Sử dụng quá nhiều đồ uống và thực phẩm chứa caffeine
• Lười vận động
• Stress do khối lượng công việc lớn và cuộc sống bận rộn
• Ngủ không đủ giấc và thường xuyên thức khuya
• Có người thân cận huyết mắc hội chứng tiền kinh nguyệt
• Chế độ dinh dưỡng không khoa học, thiếu hụt vitamin B6, magie và canxi

Hội chứng tiền kinh nguyệt kéo dài bao lâu?

Các triệu chứng do hội chứng tiền kinh nguyệt gây ra thường kéo dài trong khoảng 1 – 2 tuần và kết thúc khi ra máu kinh. Tuy nhiên khoảng thời gian này chỉ ở mức tương đối. Ở một số trường hợp, triệu chứng có thể kéo dài hoặc ngắn hơn so với thời gian trung bình.

Chẩn đoán hội chứng tiền kinh nguyệt

PMS thường được chẩn đoán bằng các dấu hiệu lâm sàng.

• Các triệu chứng thường xuất hiện trước khi kỳ kinh nguyệt bắt đầu và kéo dài ít nhất trong vòng 5 ngày. Đồng thời các triệu chứng này phải xuất hiện trong ít nhất 3 chu kỳ liên tiếp nhau.
• Triệu chứng do hội chứng tiền kinh nguyệt gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Việc thực hiện xét nghiệm hình ảnh hoặc xét nghiệm máu đều không có khả năng chẩn đoán hội chứng này.

Các biện pháp điều trị hội chứng tiền kinh nguyệt

Hội chứng tiền kinh nguyệt thường không quá nghiêm trọng và có thể xử lý bằng cách dùng thuốc, thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống,…

1. Biện pháp xử lý tại nhà

Với những trường hợp ở mức độ nhẹ và trung bình, các biện pháp xử lý tại nhà có thể cải thiện được triệu chứng của PMS. Các biện pháp xử lý tại nhà được áp dụng phổ biến, bao gồm:

Thay đổi chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng là một trong những yếu tố có ảnh hưởng đến các triệu chứng do hội chứng tiền kinh nguyệt gây ra. Vì vậy bạn cần thay đổi một số yếu tố trong chế độ ăn hàng ngày nhằm làm giảm các tình trạng khó chịu như táo bón, thèm ăn, đau bụng,…

• Carbohydrate phức hợp có vai trò làm dịu cảm giác thèm ăn và các triệu chứng về mặt tinh thần như khó chịu, cáu gắt,… Thực phẩm chứa nhiều carbohydrate bao gồm: mì ống, ngũ cốc nguyên hạt (đậu lăng, lúa mạch, yến mạch, gạo lứt,…), bánh mì,…
• Thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, rau lá xanh,… cũng có vai trò cải thiện triệu chứng do PMS gây ra.
• Hạn chế các đồ uống chứa caffeine như cà phê, trà,… và các thức uống chứa cồn như bia, rượu,…
• Giảm tiêu thụ muối, đường, chất béo và các loại gia vị cay nóng.
• Chia nhỏ các bữa ăn nhằm giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa, từ đó cải thiện tình trạng táo bón, đầy hơi,…

Tập thể dục

Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, việc luyện tập đều đặn cũng có vai trò điều chỉnh nội tiết và làm giảm các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt.

Hoạt động thể chất giúp tăng cường nhịp tim, ổn định nhịp thở và điều hòa nội tiết tố trong cơ thể. Hơn nữa, tập luyện thường xuyên còn tác động tích cực đến hệ thần kinh và tăng khả năng chống chịu của cơ thể.

Khi những yếu tố trên được cải thiện, các triệu chứng về mặt thể chất và tinh thần xảy ra trong thời gian tiền kinh nguyệt sẽ có xu hướng thuyên giảm. Các bộ môn luyện tập thích hợp với nữ giới mắc hội chứng tiền kinh nguyệt bao gồm: đi bộ, bơi lội, yoga, đạp xe, chạy bộ,…

Thư giãn và giảm căng thẳng

Nếu nguyên nhân bắt nguồn từ stress và căng thẳng kéo dài, bạn cần áp dụng liệu pháp thư giãn nhằm cải thiện hội chứng này.

Các biện pháp giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng, bao gồm:

• Giảm khối lượng công việc, chỉ nên làm việc trong khoảng 8 giờ đồng hồ.
• Đọc sách hoặc xem phim nhằm thư giãn đầu óc.
• Massage trước khi ngủ cũng là biện pháp làm giảm căng thẳng và giúp bạn ngủ sâu giấc hơn.
• Tập thói quen đi ngủ đúng giờ (trước 23 giờ) và ngủ đủ 7 – 8 giờ/ ngày.
• Nên tâm sự và trò chuyện với bạn bè, người thân khi có vấn đề trong cuộc sống hoặc công việc.

Sử dụng các viên uống bổ sung

Như đã đề cập, PMS có thể xảy ra do thiếu hụt magie, canxi hoặc các thành phần dinh dưỡng khác. Vì vậy, bạn có thể sử dụng các viên uống bổ sung nhằm cân bằng dưỡng chất trong cơ thể và làm giảm các triệu chứng do tiền kinh nguyệt gây ra.

• Viên uống canxi: Nếu cơ thể thiếu hụt canxi, bạn có thể bổ sung khoảng 1.200mg canxi/ ngày để làm giảm triệu chứng trong thời gian tiền kinh nguyệt. Bên cạnh đó việc bổ sung canxi còn ngăn ngừa tình trạng loãng xương, đau nhức xương khớp và mệt mỏi.
• Viên uống Vitamin E: Vitamin E có khả năng giữ ẩm cho da và bảo vệ sức khỏe. Để giảm triệu chứng khó chịu trước chu kỳ kinh nguyệt, bạn có thể dùng 1 viên vitamin E mỗi ngày.
• Viên uống bổ sung magie: Magie có khả năng giảm sưng phù chân tay và cải thiện cảm xúc trước khi kinh nguyệt bắt đầu. Tuy nhiên, cần liên hệ với bác sĩ để được chỉ định liều lượng phù hợp khi sử dụng viên uống này.

Lưu ý: Hiện tại trên thị trường có nhiều viên uống hỗ trợ điều trị các triệu chứng trong thời gian tiền kinh nguyệt. Tuy nhiên tác dụng và độ an toàn của những sản phẩm này vẫn chưa được chứng minh trên phương diện khoa học. Vì vậy bạn nên thảo luận với bác sĩ về tình trạng sức khỏe để được tư vấn viên uống thích hợp.

2. Sử dụng thuốc

Với những trường hợp hội chứng tiền kinh nguyệt nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê toa một số loại thuốc để cải thiện.

Các loại thuốc có thể được sử dụng:

• Thuốc chống trầm cảm: Paroxetine, Fluoxetine, Sertraline,… là những loại thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm ức chế chọn lọc tái hấp thu serotonin. Nhóm thuốc này có khả năng cải thiện các triệu chứng về mặt tinh thần trong thời gian tiền kinh nguyệt.
• Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không steroid như Naproxen, Ibuprofen,… có thể được sử dụng nhằm giảm cảm giác khó chịu và đau ở bụng, ngực,…
• Thuốc ngăn ngừa rụng trứng (thuốc tránh thai nội tiết tố): Loại thuốc này có thể ngăn quá trình rụng trứng, làm cân bằng nồng độ nội tiết trong cơ thể và cải thiện các triệu chứng như mệt mỏi, chán nản, thiếu tập trung,…
• Thuốc lợi tiểu: Trong trường hợp sưng phù nặng, bác sĩ có thể kê toa thuốc lợi tiểu để ngăn ngừa quá trình tích nước trong cơ thể.
• Viên uống bổ sung Estrogen và Progesterone: Với những trường hợp bị thiếu hụt hormone, bác sĩ có thể yêu cầu dùng viên uống bổ sung nội tiết. Tuy nhiên việc dùng nhóm thuốc này chỉ được thực hiện khi có yêu cầu của bác sĩ. Tự ý dùng viên uống bổ sung Estrogen và Progesterone có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn.

Hội chứng tiền kinh nguyệt là tình trạng phổ biến ở nữ giới. Mức độ của hội chứng này thường không quá nghiêm trọng và có thể khắc phục bằng cách dùng thuốc và thay đổi lối sống. Tuy nhiên với những trường hợp không can thiệp điều trị, triệu chứng có thể tiến triển xấu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của nữ giới.

Tham khảo thêm: Kinh nguyệt ra nhiều bất thường – Nguyên nhân và cách điều trị