Dị ứng Lactose xảy ra khi cơ thể không tạo ra đủ enzyme để tiêu hóa hoàn toàn thành phần này. Dị ứng Lactose thường không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng có thể gây ra các triệu chứng như đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy.
Dị ứng Lactose là gì? Dấu hiệu nhận biết
Dị ứng Lactose là tình trạng ruột non không tạo ra đủ enzyme lactase để tiêu hóa lactose (thường có trong đường, sữa, bơ và phô mai). Thông thường, khi cơ thể bổ sung các thực phẩm chứa lactose, ruột non sẽ tiêu hóa thành hai loại đường đơn – galactose và glucose. Hai loại đường đơn này sẽ được hấp thu qua lớp lót ruột và đi vào máu.
Tuy nhiên trong trường hợp thiếu hụt enzyme lactase, lượng lactose sẽ được không tiêu hóa hoàn toàn và có xu hướng di chuyển đến đại tràng. Tại đại tràng, vi khuẩn sẽ tương tác với hàm lượng lactose dư thừa và gây ra các triệu chứng bất thường.
1. Dấu hiệu nhận biết
Các triệu chứng do dị ứng lactose thường xảy ra sau khi bổ sung thực phẩm đường, sữa từ 30 – 60 phút.
Dấu hiệu nhận biết, bao gồm:
- Đầy hơi
- Đau bụng
- Tiêu chảy
- Buồn nôn
- Táo bón
- Nhức đầu
- Đau cơ
- Mệt mỏi
Hầu hết các triệu chứng nêu trên đều có mức độ nhẹ và thuyên giảm sau 2 – 3 ngày.
Triệu chứng dị ứng lactose dễ bị nhầm lẫn với dị ứng sữa – tình trạng dị ứng protein có trong sữa động vật. Vì vậy nếu bạn không chắc chắc về tình trạng mà mình gặp phải, bạn có thể liên hệ với bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
2. Nguyên nhân
Dị ứng lactose xuất phát từ những nguyên nhân sau:
- Ăn uống thực phẩm có chứa lactose (đường, sữa, kem, bơ, phô mai,…)
- Tiếp xúc gián tiếp với lactose thông qua các vật dụng như thìa, chén,…
Nguyên nhân chính xác khiến ruột non không sản sinh đủ enzyme lactase để tiêu hóa lactose vẫn chưa được xác định.
Tuy nhiên một số yếu tố rủi ro có thể làm tăng nguy cơ mắc phải tình trạng này, bao gồm:
- Tuổi tác cao: Lượng enzyme lactase có xu hướng giảm khi cơ thể già đi. Điều này có thể làm phát sinh tình trạng không dung nạp/ dị ứng lactose.
- Trẻ sinh non: Trẻ sinh thiếu tháng có nguy cơ bị dị ứng lactose do các tế bào trong ruột không được phát triển hoàn chỉnh.
- Các bệnh lý ở ruột non như bệnh Crohn và Celiac: Những bệnh lý này có thể ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa của ruột non. Từ đó làm tăng nguy cơ mắc chứng dị ứng lactose.
- Xạ trị: Tác động từ biện pháp xạ trị có thể làm biến đổi tế bào trong tá tràng, khiến cơ quan này không sản xuất đủ lượng enzyme lactase để tiêu hóa đường và sữa.
Khắc phục dị ứng lactose
Hiện tại, không có biện pháp điều trị dứt điểm tình trạng dị ứng lactose.
Vì vậy bạn chỉ có thể hạn chế các triệu chứng của bệnh bằng các biện pháp khắc phục như:
- Tránh bổ sung quá nhiều thực phẩm chứa lactose.
- Thường xuyên ăn sữa chua và các chế phẩm chứa men vi sinh để hỗ trợ hoạt động của đường ruột. Từ đó có thể làm giảm các triệu chứng do dị ứng lactose gây ra như đầy hơi, tiêu chảy,…
Biện pháp chăm sóc bệnh nhân dị ứng lactose
Dị ứng lactose thường không gây nguy hiểm và có thể tự thuyên giảm mà không cần điều trị. Tuy nhiên tình trạng này có thể gây tiêu chảy, táo bón, đầy hơi và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Vì vậy bạn cần xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp để tránh tái phát tình trạng dị ứng lactose:
- Giảm bổ sung các thực phẩm có chứa lactose như đường, sữa, bơ, bánh kem,…
- Tập trung các thực phẩm có khả năng cung cấp canxi như nước ép trái cây, rau xanh, bánh mì, hải sản,… để thay thế cho nguồn canxi có trong sữa.
- Uống nhiều nước và bổ sung nhiều rau xanh để duy trì hoạt động của đường ruột.
- Kiểm soát tốt triệu chứng của bệnh Crohn và bệnh Celiac.
- Có thể dùng đồng thời sữa và các thực phẩm khác để làm chậm quá trình tiêu hóa. Đồng thời hạn chế các triệu chứng do dị ứng lactose gây ra.
- Bổ sung vitamin D cho cơ thể bằng cách dùng trứng, sữa chua, gan và tắm nắng từ 6 – 8 giờ sáng.
- Tăng cường miễn dịch và hoạt động tiêu hóa bằng cách sinh hoạt và luyện tập đều đặn.
- Đọc kĩ bảng thành phần của các thực phẩm chế biến sẵn như bánh quy, đồ hộp,… để tránh tình trạng bổ sung lactose vào cơ thể.
Dị ứng Lactose là tình trạng không quá phổ biến. Hầu hết các triệu chứng do tình trạng này gây ra đều có mức độ nhẹ và không gây nguy hiểm đến sức khỏe. Để hạn chế các triệu chứng tái phát, bạn có thể trao đổi với chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn cách xây dựng chế độ ăn và sinh hoạt phù hợp.
TIN BÀI NÊN ĐỌC
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!