Có nên lấy vợ hoặc chồng bị vô sinh không?

 Hạnh phúc của mỗi gia đình thêm trọn vẹn khi có sự hiện diện của những đứa trẻ. Nhưng có không ít trường hợp, khi vừa mới bắt đầu xây dựng gia đình thì nhiều đôi vợ chồng nhận được “tin dữ” vợ/chồng bị vô sinh. Thực tế chẩn đoán vô sinh không phải là dấu chấm hết cho hi vọng của các cặp vợ chồng trẻ dưới phát triển của nền y học hiện đại ngày nay. Bài viết chia sẻ về vấn đề có nên lấy vợ, chồng bị vô sinh không, và có phương pháp điều trị vô sinh nào hiệu quả có thể khắc phục tình trạng này.

Vô sinh hiếm muộn là gì?

Tỉ lệ vô sinh – hiếm muộn ở các đôi vợ chồng đang ngày càng tăng lên trong những năm gần đây. Trung bình chỉ riêng tại Việt Nam, mỗi năm có đến 1 triệu đôi vợ chồng gặp phải các vấn đề về sinh sản. Trong số đó tỷ lệ phát hiện vô sinh – hiếm muộn sau xét nghiệm chiếm đến hàng trăm ngàn trường hợp. Không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà đây còn là hiện trạng chung tại những quốc gia đang phát triển.

Vô sinh được xác định khi đôi vợ chồng quan hệ tình dục bình thường, không sử dụng biện pháp tránh thai như người vợ không thể mang thai. Tỷ lệ vô sinh có xu hướng trẻ hóa trong những năm gần đây, nguyên nhân được xác định có thể là do ảnh hưởng từ môi trường, lối sống và sự lạm dụng các loại chất kích thích ở giới trẻ hiện nay. 

Hiếm muộn – vô sinh không phải là bệnh, đây là hậu quả của các vấn đề về sức khỏe không có biểu hiện cụ thể. Theo các nghiên cứu thống kê, nguyên nhân chủ yếu gây ra vô sinh ở cả hai giới là do tuổi tác. Khi kết hôn càng muộn hoặc có kế hoạch sinh nở sau 35 tuổi thì tỷ lệ thụ thai thành công càng giảm. Do chất lượng trứng và tinh trùng trong độ tuổi này không còn đạt chất lượng tốt nhất. 

Ở nữ giới, vấn đề sinh nở khó nằm ở các bệnh lý ở buồng trứng và tử cung  và ở nam giới đến từ chất lượng tinh trùng kém, vận động nhanh hay chậm của tinh trùng cũng ảnh hưởng đến kết quả này. Các chuyên gia cho rằng nếu nam hoặc nữ giới trong độ tuổi 25 – 35 đang mắc phải các vấn đề sau có khả năng vô sinh cao. Cụ thể là:

• Có lối sống thiếu khoa học, thói quen sinh hoạt không lành mạnh 
• Người thường làm việc căng thẳng, chịu nhiều áp lực, người có tinh thần bất ổn định.
• Nam hoặc nữ giới gặp phải các vấn đề liên quan đến tâm lý, trầm cảm…
• Người thường xuyên bị thiếu ngủ, mất ngủ hoặc mắc bệnh mất ngủ kinh niên.
• Người nghiện thuốc lá, nghiện bia rượu và thói quen sử dụng chất kích thích
• Nữ giới lạm dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là thuốc tránh thai khẩn cấp.
• Người mắc bệnh lý nam khoa hoặc phụ khoa, bệnh tái nhiễm nhiều lần hoặc mãn tính.
• Người đã từng hoặc đang điều trị ung thư, điều trị với hóa chất hoặc thuốc liều cao.
• Nam hoặc nữ giới có dị tật hoặc từng có chấn thương phải phẫu thuật ở cơ quan sinh sản…

Bằng cách nào nhận biết dấu hiệu vô sinh ở nam giới

Vô sinh không phải là bệnh nên không có dấu hiệu đặc trưng để nhận biết. Ngược lại nhiều quý ông thường cho rằng vô sinh là vấn đề chỉ xảy ra ở nữ giới do họ vẫn có nhu cầu quan hệ và xuất tinh bình thường. Tuy nhiên những bất thường có thể xảy ra ở tinh trùng – vấn đề chỉ có thể phát hiện thông qua xét nghiệm dưới ống kính hiển vi. Ở đa số nam giới bị vô sinh thường có những biểu hiện chung dưới đây:

Những vấn đề ở tinh hoàn, bìu và quy đầu

• Đối với tinh hoàn: Thông thường tinh hoàn có cấu tạo tương tự như “hai hòn ngọc”‘ nằm phía dưới cùng của dương vật với kích thước tương đối bằng nhau. Nếu như tinh hoàn có u cục hoặc mất cân đối, đây có thể là dấu hiệu tinh hoàn lạc chỗ hoặc teo tinh hoàn,…các vấn đề ở tinh hoàn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất tinh trùng.
• Đối với bìu: Bìu thực chất là vùng da bao phủ bên ngoài tinh hoàn với nhiệm vụ bảo vệ tinh hoàn khỏi các va chấn. Thông qua những dấu hiệu ở bìu có thể biết được nam giới có đang bị viêm mào tinh, xoắn tinh hoàn hay không, nếu như bìu sưng nề và tụ máu, đây có thể là dấu hiệu sớm của tình trạng vô sinh.
• Đối với quy đầu: Quy đầu là vùng bộ phận rất dễ bị viêm nhiễm, bất kỳ biểu hiện nào bất thường ở quy đầu như quy đầu mọng nước, nổi mụn hoặc viêm ngứa,…. nếu như diễn biến kéo dài có thể ảnh hưởng đến tuyến đường tiểu và những cơ quan sâu trong hệ thống sinh sản.

Triệu chứng rối loạn xuất tinh

Những vấn đề liên quan đến rối loạn xuất tinh như xuất tinh sớm, xuất tinh từng đợt hay xuất tinh ngược dòng đều cho thấy các bất thường trong hoạt động sinh dục nam. Những căn bệnh liên quan đến xuất tinh cũng là một trong những dấu hiệu giúp nhận biết vô sinh sớm ở nam giới.

Bất thường ở tinh dịch

Tinh dịch bất thường có thể là dấu hiệu vô sinh nam nhưng đồng thời, đây cũng có thể là biểu hiện của nhiều bệnh lý liên quan đến đường sinh dục và cơ quan sinh sản. Tinh dịch được giải phóng khi nam giới đạt được cực khoái, tinh dịch bao gồm hỗn hợp chất nhầy và hàng triệu tinh trùng. Tinh dịch có cấu tạo giống như lòng trắng trứng và đặc điểm hình thái tương tự.

Những dấu hiệu bất thường ở tinh dịch có thể cảnh báo sớm nguy cơ vô sinh hiếm muộn ở phái mạnh. Thông thường tinh dịch sẽ có màu trắng đục, sền sệt, dễ bị hóa lỏng sau khi tiếp xúc với nhiệt độ môi trường. Lượng tinh dịch mỗi lần xuất tinh ở mỗi nam giới sẽ khác nhau nhưng trung bình là khoảng 5 – 7ml. Nếu như tinh dịch nhiều hoặc có độ lỏng cao có thể là do chất lượng tinh trùng giảm sút. Tinh dịch bất thường cũng xuất phát từ những nguyên nhân như viêm tuyến tuyền liệt, viêm túi tinh.

Rối loạn cương dương

Nam giới bị rối loạn cương dương do nhiều nguyên nhân, nhưng nếu tình trạng này xảy ra kéo dài dễ dẫn đến vô sinh. Tình trạng rối loạn cương dương cho thấy các vấn đề liên quan đến chức năng sinh lý và hoạt động của dương vật. Không chỉ ảnh hưởng đến nhu cầu tình dục mà rối loạn cương dương còn khiến phái mạnh không chủ động kiểm soát được sự xuất tinh của dương vật trong quá trình giao hợp để thụ thai. Rối loạn cương dương thường đi kèm với xuất tinh sớm – những căn bệnh có khả năng dẫn đến vô sinh cao.

Rối loạn tiểu tiện

Nam giới bị tiểu buốt là dấu hiệu của bệnh ở thận, hoặc do viêm nhiễm đường tiết niệu. Đồng thời tiểu buốt cũng là dấu hiệu của viêm đường sinh dục khi nam giới bị nhiễm bệnh lây qua đường tình dục. Tiểu buốt, tiểu rắt hay tiểu ra máu cho thấy nguy cơ mắc bệnh liên quan đến đường sinh dục, sinh sản ở nam giới. Nếu như không điều trị sớm sẽ làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Dấu hiệu mắc bệnh xã hội

Tỷ lệ nam giới bị vô sinh do mắc bệnh lây qua đường tình dục tuy hiếm gặp nhưng phái mạnh nên chủ động phòng tránh. Lưu ý nếu nhận thấy các dấu hiệu của bệnh lậu, giang mai, bệnh sùi mào gà, viêm nhiễm cơ quan sinh dục, hay thậm chí là HIV/AIDS cũng cho thấy khả năng nguy cơ đe dọa chức năng sinh sản.

Chức năng gan, thận yếu

Gan và thận là những cơ quan nắm giữ vai trò chủ chốt quyết định nhiều chức năng vận hành của cơ thể. Vì vậy khi gan và thận yếu cũng sẽ ảnh hưởng đến sinh lý sinh dục nam giới. Dễ nhận thấy ở những cánh mày râu bị bệnh gan và thận thường ham muốn, mãn dục sớm và tỷ lệ hiếm muộn – vô sinh cũng cao hơn.

Ngoài những biểu hiện bệnh lý nhận biết tình trạng vô sinh kể trên, nam giới bị rụng tóc, cơ thể yếu ớt, suy nhược, mệt mỏi, thường xuyên đau nhức cơ khớp cũng là những biểu hiện của vô sinh. Tuy nhiên do những biểu hiện không đặc trưng và thể hiện ở nhiều bệnh lý khác nên thăm khám sớm sẽ giúp làm rõ vấn đề.

Các dấu hiệu vô sinh nữ sớm nhận biết

Thực hiện các xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa đưa ra đánh giác chính xác về khả năng hiếm muộn – vô sinh của phụ nữ. Những dấu hiệu vô sinh ở nữ giới có biểu hiện không cụ thể, bao gồm những vấn đề sau:

Ngực kém phát triển

Có thể nhận biết nữ giới có khả năng vô sinh hay không thông qua sự phát triển bên ngoài. Ở nữ giới tuổi trưởng thành, nếu như cơ thể không sản sinh đủ hormone estrogen sẽ không tạo ra được những kích thích nội tiết giúp tuyến vú phát triển. Nhiều trường hợp nữ giới dù bước qua tuổi dậy thì nhưng do rối loạn nội tiết tố nữ mà không phát triển ngực và buồng trứng. Trong độ tuổi sinh sản điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của nữ giới.

Kinh nguyệt không đều

Chu kỳ kinh của nữ giới thông thường giới hạn trong 25 – 35 ngày. Với những phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều. chu kỳ kinh ngắn hoặc dài hơn khoảng thời gian này có khả năng mắc bệnh ở buồng trứng khiến chu kỳ rụng trứng bị ảnh hưởng.  Chu kỳ kinh nguyệt không đều là dấu hiệu cảnh báo vô sinh sớm mà chị em không nên chủ quan.

Cường kinh

Kinh nguyệt xảy ra khi các tế bào trứng bắt đầu bong tách khỏi buồng trứng, cùng với lớp nội mạc tử cung bong tróc ra ngoài qua đường âm đạo. Nếu như nữ giới bị cường kinh (máu kinh ra nhiều), vấn đề nằm ở nội mạc tử cung dày và các rối loạn nội tiết nhất định ảnh hưởng đến chu kỳ rụng trứng. Ngoài ra nếu như thời gian kinh nguyệt kéo dài hơn 7 ngày diễn ra thường xuyên cũng cảnh báo các vấn đề ở cơ quan sinh sản.

Đau bụng kinh dữ dội

Khi sắp đến chu kỳ kinh nguyệt, và trong thời gian có kinh, nữ giới thường đối diện với nhiều cấp độ đau sẽ khác nhau. Đau lưng và đau bụng kinh là những triệu chứng bình thường khi tử cung co thắt để đẩy những tế bào niêm mạc và trứng khỏi vị trí của chúng. Tuy nhiên nếu tình trạng đau bụng kinh nghiêm trọng và kéo dài, nữ giới có khả năng mắc bệnh lạc nội mạc tử cung. Một số phụ nữ bị tắc vòi trứng cũng có dấu hiệu đau bụng dữ dội trong thời gian có kinh nguyệt, vì thế bạn nên thận trọng nếu có biểu hiện này.

Hiện tượng dịch có tiết dịch 

Khi prolactin trong máu tăng cao sẽ gây ra các vấn đề nhất định trên cơ thể nữ giới, chẳng hạn như rối loạn nội tiết tố và tình trạng dịch tiết ra dịch bất thường. Dịch này có thể có màu trắng đục hoặc không có màu đặc biệt, không có mùi và không phải mủ. Đây có thể là dấu hiệu của hiện tượng rối loạn chức năng của buồng trứng, hoặc bệnh ở tuyến giáp, khả năng phát triển khối u lành tính ở tuyến yên cũng có thể xảy ra. Nếu là do những vấn đề này cho thấy nguy cơ vô sinh cũng có thể xảy ra trong tương lai. 

Rối loạn nội tiết tố

Nội tiết tố nữ đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa và duy trì các hoạt động sinh sản ở phụ nữ. Nếu như nội tiết bị rối loạn, những hormone tham gia vào quá trình thụ thai và đảm bảo cho quá trình mang thai không được đảm bảo có thể dẫn đến khó khăn cho việc sinh nở của nữ giới. Trong đó những biểu hiện rối loạn nội tiết tố có thể nhận thấy bằng mắt thường như nổi mụn trứng cá thường xuyên, giảm ham muốn tình dục, tăng cân đột ngột, phụ nữ dễ bị căng thẳng, kinh nguyệt thất thường….

Có nên lấy vợ, chồng bị vô sinh không?

Hiếm muộn – vô sinh là điều mà không có người vợ /chồng nào mong muốn. Mục đích của nhiều cặp đôi tiến đến hôn nhân để kết hôn, sinh con và có mái ấm riêng. Tuy nhiên không phải tất cả đều may mắn có cơ hội sinh con và mang thai như dự định. Thông thường trước khi kết hôn, có nhiều cặp đôi nhận được chẩn đoán người vợ, hoặc chồng bị vô sinh. Điều này khiến mục đích kết hôn của nhiều cặp đôi bị mất định hướng và từ đó phát sinh suy nghĩ có nên lấy vợ, chồng bị vô sinh không.

Quyết định kết hôn phụ thuộc vào lựa chọn của từng đôi vợ chồng. Bởi vẫn có nhiều cặp đôi tiến tới hôn nhân dù biết nửa kia thiếu sót, bởi vì nếu như không thể có con tự nhiên vẫn còn nhiều cách khác để các đôi vợ chồng thỏa mãn ước mơ làm cha, mẹ. Đối với những gia đình có điều kiện kinh tế tốt vẫn có nhiều giải pháp cứu vãn tình thế, chẳng hạn như thực hiện các hỗ trợ sinh sản (thụ tinh ống nghiệm, mang thai hộ…) hoặc xin con nuôi.

Vô sinh hiếm muộn không phải là dấu chấm hết cho cuộc hôn nhân, và đặc biệt là những cặp đôi trẻ. Hiện nay vô sinh có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp. Thời gian điều trị càng sớm, đôi vợ chồng càng trẻ tuổi thì tỷ lệ thành công càng cao. ngoài ra điều này cũng sẽ phụ thuộc vào khả năng kinh tế của các gia đình. Nếu chọn việc điều trị vô sinh, cả người vợ và chồng nên đồng lòng và cùng nhau cố gắng vì thời gian điều trị có thể kéo dài nhiều năm.  Vì thế quan trọng trên hết là hai vợ chồng nên có sự trao đổi riêng để đảm bảo sự thống nhất trong quyết định.

Vô sinh có chữa khỏi không? Bằng cách nào?

Trước khi chọn lựa phương pháp điều trị vô sinh, các đôi vợ chồng sẽ được thực hiện xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân vô sinh ở vợ hay chồng, để từ đó có phương pháp điều trị phù hợp. Vẫn có một số trường hợp vô sinh không rõ nguyên nhân được điều trị khỏi, cụ thể những phương pháp chữa vô sinh được áp dụng hiện nay bao gồm:

• Điều trị tự nhiên: Điều trị vô sinh tự nhiên hay còn gọi là điều trị bảo tồn, đây là phương pháp điều trị được áp dụng trong thời gian đầu sau chẩn đoán để theo dõi những cải thiện hoạt động chức năng của cơ quan sinh sản trong thời gian đầu. Phương pháp này chủ yếu lết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt, sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.

• Điều trị nội khoa: Đối với nữ giới có thể sử dụng thuốc kích thích rụng trứng và điều hòa nội tiết, đối với nam sử dụng thuốc làm tăng chất lượng tinh trùng. Trong trường hợp một trong hai vợ chồng mắc các bệnh lý căn nguyên gây viêm nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng hoặc trứng sẽ được điều trị khỏi mới bắt đầu chữa vô sinh. 

• Phẫu thuật: Trong trường hợp nữ giới mắc bệnh đường sinh dục như buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung,… Đối với nam giới, nếu như bị dị dạng đường sinh dục, chấn thương tinh hoàn, hoặc các vấn đề trong ống dẫn tinh sẽ được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật. Nếu vô sinh do những nguyên nhân này thì sau phẫu thuật bệnh nhân có khả năng phục hồi khả năng sinh sản cao.

• Bơm tinh trùng vào tử cung (IUI): Phương pháp hỗ trợ sinh sản này sẽ áp dụng với phụ nữ vô sinh do lạc nội mạc tử cung, hoặc nữ giới có lượng chất nhầy tử cung kém,…Yêu cầu quan trọng khi thực hiện IUI là nữ giới phải có ít nhất 1 vòi trứng khỏe mạnh.  Tỷ lệ thành công của phương pháp này rất cao, tuy nhiên đồng thời người phụ nữ cũng đối diện với nhiều nguy cơ trong suốt thai kỳ như mang đa thai, thai ngoài tử cung… Một số phụ nữ có các phản ứng trái ngược do cơ thể không thích nghi tốt với thuốc kích trứng.

• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Phương pháp điều trị vô sinh tiên tiến với chi phí cao hiện nay. Phương pháp này được áp dụng cho những đôi vợ chồng có tinh trùng, hoặc trứng khỏe mạnh nhưng không thể thụ thai thành công. Tỷ lệ thành công của phương pháp này là 35-40%, sau khi phôi đã được tạo thành sẽ được cấy vào buồng tử cung của người phụ nữ. Lúc này khả năng mang thai thành công hay không sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào cơ địa của người mẹ lúc này.
  

Việc có nên lấy vợ hoặc chồng bị vô sinh không hoàn toàn phụ thuộc vào lựa chọn và quyết định của cặp đôi. Thực tế hiện nay vẫn có những đôi vợ chồng đến với nhau dù họ vẫn biết đối phương mang khuyết điểm. Vô sinh – hiếm muộn có thể được điều trị hoặc thay thế bằng các phương pháp hỗ trợ sinh sản, vì thế rất nhiều đôi vợ chồng vẫn được thỏa mãn nguyện vọng làm cha mẹ sau khi chẩn đoán vô sinh.

 Có thể bạn quan tâm: Bác sĩ chữa hiếm muộn giỏi ở nước ta hiện nay 2020