Cách kiểm tra xem mình có bị vô sinh không (khám + xét nghiệm)

Bạn đang nghi ngờ mình bị vô sinh nhưng lại không biết cách kiểm tra như thế nào. Các bước khám vô sinh nam nữ và những xét nghiệm cần thiết dưới đây sẽ giúp bạn xác định được mình có bị vô sinh không.

Cách kiểm tra xem mình có bị vô sinh không 

Vô sinh được định nghĩa là hiện tượng không thể thụ thai mặc dù vợ chồng bạn vẫn quan hệ tình dục đều đặn trong 1 năm liên tục mà không sử dụng các biện pháp phòng tránh thai như mang bao cao su, dùng thuốc, đặt vòng hay đặt que tránh thai. 

Để xác định xem mình có bị vô sinh không, trước tiên bạn có thể dựa vào các dấu hiệu lâm sàng của bệnh. Vô sinh ở nam và nữ có những biểu hiện khác nhau. 

– Triệu chứng cho thấy vô sinh ở nam giới:

• Bị rối loạn trong hoạt động xuất tinh: Một số người không xuất tinh khi quan hệ nhưng cũng có những trường hợp bị xuất tinh sớm, xuất tinh ngược dòng, đau khi xuất tinh… Nếu các dấu hiệu này xuất hiện trong hầu hết các lần quan hệ thì các quý ông nên thận trọng đi khám vô sinh nam.
• Bị rối loạn cương dương: Tức dương vật khó cương cứng khi có kích thích tình dục, có cương nhưng không đủ độ cứng để thâm nhập vào âm đạo hoặc không duy trì được trạng thái cương cứng cho đến lúc lên đỉnh và xuất tinh.
• Suy giảm ham muốn tình dục
• Dương vật tiết ra nhiều dịch bất thường, có màu vàng, xanh. Đội khi còn kèm theo cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, đau khi giao hợp.
• Các bất thường ở tinh trùng: Tinh trùng loãng, trong suốt, vón cục, đông đặc hoặc có lẫn máu
• Sưng, đau, sa hoặc teo tinh hoàn
• Có tiền sử mắc bệnh quai bị ở mức độ nặng
• Các dấu hiệu vô sinh nam khác: Béo bụng, thừa cân, cơ thể gầy yếu, thường xuyên bị căng thẳng

– Dấu hiệu phát hiện vô sinh ở nữ giới:

• Rối loạn kinh nguyệt: Chu kì kinh nguyệt không đều, quá ngắn hoặc quá dài
• Nữ trên 18 tuổi nhưng vẫn chưa có kinh
• Vô kinh
• Thống kinh, thường xuyên bị đau bụng dưới âm ỉ hoặc dữ dội mỗi khi có kinh
• Âm đạo bài tiết ra nhiều dịch, khí hư bất thường. Dịch có màu vàng hoặc xanh
• Vùng ngực kém phát triển
• Nhẹ cân hoặc béo phì
• Đau ở âm đạo hoặc vùng chậu khi giao hợp
• Sẩy thai từ 3 lần liên tiếp trở lên
• Lãnh cảm, né tránh chuyện quan hệ

Nếu đang gặp phải các dấu hiệu trên thì bạn có thể nghi ngờ mình bị vô sinh. Tuy nhiên để chắc chắn hơn, bạn cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám kỹ càng và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán trước khi đưa ra kết luận chính xác.

Khám vô sinh gồm những gì?

Đối với những người chưa đi khám vô sinh lần nào thì ắt hẳn sẽ rất muốn biết “khám vô sinh gồm những gì?”, “quy trình khám vô sinh ở bệnh viện như thế nào”… Thông thường, nguyên nhân vô sinh có thể bắt nguồn từ người chồng, người vợ hoặc cả hai. Vì vậy các bác sĩ chuyên khoa thường yêu cầu cả hai vợ chồng cùng có mặt trong ngày thăm khám.

Quy trình khám vô sinh nam, nữ nói chung bao gồm các bước cơ bản như sau:

Bước 1: Khám lâm sàng

Đầu tiên, bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra một số câu hỏi cho thấy dấu hiệu vô sinh. Chẳng hạn như các vấn đề về chu kinh nguyệt, tần suất quan hệ, hoạt động xuất tinh. Bạn cũng sẽ được yêu cầu cung cấp tiền sử bệnh lý, mang thai, các thuốc đang sử dụng nếu có.

Bên cạnh đó, các cặp vợ chồng còn được khám phụ khoa, khám nam khoa xe, có bất thường nào ở âm đạo, tử cung, dương vật, tinh hoàn hay các bộ phận khác ở cơ quan sinh dục không. Tất cả những việc làm trên được thực hiện nhằm mục đích xác định nguyên nhân gây vô sinh và là căn cứ để bác sĩ chỉ định các xét nghiệm cần thiết cho việc chẩn đoán.

Bước 2: Thực hiện các xét nghiệm

– Ở nữ giới:

• Tổng phân tích tế bào máu (CBC): Cho phép đánh giá được tình trạng sức khỏe tổng thể, phát hiện tình trạng nhiễm trùng, thiếu máu, sự tăng giảm bất thường trong số lượng tế bào hồng cầu, bạch cầu.
•  Xét nghiệm tốc độ máu lắng (ESR): Giúp xác định được mức độ trầm trọng của viêm nhiễm. Tốc độ máu lắng càng nhanh thì bạn càng có nguy cơ bị viêm nhiễm cao.
• Kiểm tra đường trong máu: Mức độ đường huyết trong máu có thể tác động đến khả năng mang thai của người phụ nữ.
• Xét nghiệm VDRL: Xét nghiệm này được thực hiện nhằm mục đích tìm kháng thể giang mai – một căn bệnh lây qua đường tình dục có thể gây cản trở quá trình thụ thai.
• Xét nghiệm tìm kháng thể virus Rubella
• Kiểm tra hàm lượng vitamin B12, D3 trong máu: Xét nghiệm này cũng giúp chẩn đoán nguy cơ bị thiếu máu và cô sinh nữ
• Kiểm tra hormone tuyến giáp: Nếu chỉ số hormone không nằm trong ngưỡng tiêu chuẩn thì rất có thể người vợ đang bị suy giáp hoặc cường giáp. Những rối loạn này có tác động tiêu cực đến quá trình rụng trứng, thụ thai cũng như sức khỏe sinh sản của chị em.
• Xét nghiệm nội tiết: Cho phép đánh giá được mức độ hormone sinh sản, chức năng hoạt động của buồng trứng, khả năng dự trữ noãn, sự phát triển của nang noãn… 
• Xét nghiệm hình ảnh: Siêu âm tử cung, buồng trứng, tuyến vú

– Ở nam giới:

Khi khám vô sinh nam, bác sĩ có thể chỉ định một trong số các xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm máu: Kiểm tra nồng độ testosteron và các hormone, đồng thời tìm kháng nguyên, kháng thể gây nhiễm trùng, bệnh lậu, giang mai… Những chỉ số thu được từ xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ phát hiện ra căn bệnh khiến nam giới bị vô sinh.
• Xét nghiệm tinh dịch đồ: Mẫu tinh dịch và tinh trùng của nam giới sẽ được đem vào phòng thí  nghiệm phân tích về hình dáng, số lượng, màu sắc, khả năng di chuyển của tinh trùng.
• Sinh thiết tinh hoàn: Giúp phát hiện các bệnh lý ở tinh hoàn gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
• Kiểm tra nội tiết tố: Rối loạn nội tiết tố nam có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng, làm tăng nguy cơ bị vô sinh ở nam giới.
• Xét nghiệm di truyền: Một số yếu tố si truyền có thể gây sụt giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, từ đó ảnh hưởng đến khả năng làm cha của nam giới.
• Xét nghiệm hình ảnh: Siêu âm tuyến tiền liệt, siêu âm bụng

Bước 3: Tư vấn điều trị vô sinh

Sau khi các kết quả xét nghiệm đã được tập hợp đầy đủ, bác sĩ sẽ đưa ra kết luận về nguyên nhân gây vô sinh, tư vấn phương pháp điều trị thích hợp.

Có nhiều cách chữa vô sinh như:

• Điều trị nội khoa
• Thụ tinh trong ống nghiệm 
• Tiêm tinh trùng trực tiếp vào bào noãn tương
• Hút tinh trùng từ mào tinh hoặc tinh hoàn
• Trữ lạnh hoặc cho nhận noãn, phôi, tinh trùng
• Bơm tinh trùng của người chồng/người hiếm tặng vào buồng tử cung của vợ
• Chuyển phôi giai đoạn phôi nang

 Ở bước này, bạn cũng sẽ được bác sĩ tư vấn chi tiết về hướng điều trị, thời gian thực hiện, chi phí, những rủi ro và tỷ lệ thành công

Bước 4: Xây dựng phác đồ điều trị

Nếu vợ chồng bạn chấp thuận với phương pháp điều trị được tư vấn, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ điều trị cụ thể.

Quá trình chữa vô sinh có thể được chia làm nhiều giai đoạn. Vì vậy, vợ chồng bạn cần tái khám theo đúng lịch hẹn của bác sĩ và tích cực phối hợp tốt để nâng cao khả năng thành công.

Lưu ý khi đi khám vô sinh nam nữ cần biết

Để kết quả khám bệnh cho kết quả chính xác, bạn cần lưu ý:

• Nữ giới đang trong ngày “đèn đỏ ” nên đợi sau khi sạch kinh hoàn toàn ít nhất từ 3 – 5 ngày rồi mới đi khám
• Kiêng quan hệ tình dục hoặc xuất tinh từ 2 – 7 ngày trước lịch đi khám dự kiến
• Trường hợp nữ giới cần làm xét nghiệm nội tiết thì nên canh đi khám ngày thứ 2 – 3 của chu kỳ kinh 
• Khám vô sinh thường yêu cầu xét nghiệm máu. Do vậy vợ chồng bạn nên sắp xếp đi khám vào buổi sáng và cần nhịn ăn trước lúc lấy máu 10 tiếng.
• Mặc trang phục rộng rãi, lịch sự để thuận lợi trong việc thăm khám phần phụ. Tránh mặc váy liền thân
• Không dùng các chất kích thích như bia, rượu, nước ngọt có ga làm sai lệch kết quả thăm khám.
• Bệnh nhân bị tiểu đường có thể được bác sĩ yêu cầu ngưng uống thuốc hoặc insulin vào ngày thăm khám.
• Chuẩn bị sẵn sàng các giấy tờ như chứng minh thư, bảo hiểm, sổ sách khám bệnh cũ, giấy chuyển viện… để được thăm khám sớm, không mất công đi lại nhiều lần.
• Lựa chọn những cơ sở y tế chuyên khoa uy tín, có bác sĩ chữa vô sinh giỏi, chẳng hạn như bệnh viện Từ Dũ, bệnh viện Phụ Sản Trung Ương, bệnh viện Hùng Vương… để được thăm khám và điều trị tốt nhất.

Trên đây là những cách kiểm tra xem mình có bị vô sinh không và quy trình khám vô sinh nam nữ tại bệnh viện. Cần nhớ rằng, việc điều trị vô sinh là cả một quá trình đòi hỏi sự kiên trì, nhẫn nại từ phía người vợ lẫn người chồng. Vì vậy, vợ chồng bạn hãy xây dựng cho một một kế hoạch rõ ràng ngay từ khâu thăm khám ban đầu để nhận lại được kết quả như mong đợi.

Bạn có thể tham khảo thêm:

• Khám – chữa vô sinh hiếm muộn ở đâu tốt nhất hiện nay?
• Vô sinh nữ – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
• Uống thuốc gì để tinh trùng khỏe mạnh, dễ thụ thai hơn?